Achter slot en grendel

Geef een hond een bot, en hij begraaft het in de tuin. Dit gedrag is logisch. Ooit begroef de mens waardevolle eigendommen om te voorkomen dat ze gestolen werden. Sinds de eerste sloten hoeven mensen kostbare spullen niet meer te verstoppen in de grond, in grotten of in holle bomen. Hoe het slot de wereld revolutionair veranderde.

Sloten zijn niet meer weg te denken uit de maatschappij. Naast de normale sloten op deuren, vervoermiddelen en kluizen, zijn er tegenwoordig ook digitale sloten. Veel computers hebben een wachtwoord, zodat vreemden niet gemakkelijk kunnen rondneuzen in documenten.

Een slot is nodig om bezit te beschermen. Aangezien mensen nooit honderd procent te vertrouwen zijn, zijn sloten broodnodig. Dankzij sloten wordt de toegang tot een bepaalde ruimte beperkt tot een kleine groep mensen. Deze kleine groep moet wel beschikken over de juiste sleutel. Stelt u zich eens een wereld voor zonder sloten. Waardevolle schilderijen hangen onbeveiligd in musea, geld ligt voor het oprapen in banken en de dure lcd-televisie is zonder moeite uit uw huis te halen. Het is waarschijnlijk onmogelijk om een maatschappij draaiende te houden als er geen sloten zijn, of de mens moet fundamenteel veranderen.

Sloten bestaan al duizenden jaren. Het eerste slot is waarschijnlijk in het Oude Egypte uitgevonden (zie foto rechts). De gigantische houten sleutels werden gebruikt om opslagplaatsen af te sluiten. Ze werkten als een modern stiftcilinderslot (zie foto onder). Ook de Chinezen en Assyriërs waren bedreven in het maken van houten sloten. Hoewel de sloten hielpen om indringers buiten de deur te houden, waren ze niet van metaal, ijzer of brons. Vuur was voldoende om een slot te vernietigen.

In de Romeinse tijd werden de sloten gemaakt van brons en ijzer. Vooral in steden waren de sloten nodig, omdat inwoners elkaar niet altijd kenden. De sleutel werd in deze tijd een soort statussymbool. Zoals mensen tegenwoordig horloges dragen, droegen mensen in de Romeinse tijd sleutels als sieraad. Deze sleutels hadden verder geen functie.

Het waren de Romeinen die het bontebaardslot (zie foto links) uitvonden. De sleutel bij het slot kent bepaalde groeven. Wanneer de groeven dezelfde vorm hebben als de platen in een bontebaardslot, dan kan de sleutel rondgedraaid worden. Het bontebaardslot is erg onveilig en makkelijk te kraken. Hoe? Heel simpel: bestrijk een loper (een sleutel die op meerdere sloten past) met bijenwas, stop deze in een bontebaardslot en duw de sleutel tegen de platen. Haal de loper eruit. De beschadigingen op het bijenwas verraden de vorm en locatie van de platen in het slot.

De eerste serieuze poging om de veiligheid van sloten te verbeteren kwam in 1778 van Robert Barron. Hij patenteerde een klavierslot met dubbelwerkende klavieren (zie foto rechts). Dit type slot is moeilijker te manipuleren dan het voorheen zo populaire bontebaardslot. Door de passende sleutel rond te draaien worden de klavieren tot een bepaalde hoogte opgetild, waardoor de blokkade wordt opgeheven. Wanneer niet de juiste sleutel wordt gebruikt worden de klavieren te hoog of niet hoog genoeg opgetild en blijft het slot geblokkeerd. Tegenwoordig is het klavierslot nog steeds te koop in winkels. Het is één van de goedkopere sloten en vooral binnenshuis goed bruikbaar.

In 1784 volgde het eerste radiaalslot (zie foto links). Radiaalsloten zijn duur, maar wel erg veilig. Zo zijn er meer sluitstiften dan bij andere type sloten. Ook liggen de stiften niet in een rechte lijn, zoals bij de stiftcilinder. Dit maakt het slot moeilijker te manipuleren. In 2004 kwam de veiligheid van radiaalsloten in het nieuws, toen een rijwielhandelaar met de huls van een balpen de bekende Kryptonite-beugelsloten kon openen.

Tegenwoordig zijn er veel nieuwe soorten sloten. Zo zijn er elektrische sloten, waarmee auto’s en deuren geopend kunnen worden. Computers hebben wachtwoorden om data te beschermen. Deze wachtwoorden worden zowel online als offline opgeslagen. En welk hotel heeft tegenwoordig nog sleutels? De meeste hoteleigenaren gebruiken magnetische keycards. Een slimme zet!

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd