Afleiding is normaalgesproken minder handig wanneer u dingen probeert te onthouden. Maar bij ouderen werkt het anders. Zonder bewuste inspanning kan afleiding het geheugen van oudere volwassenen helpen verbeteren. Eén van de resultaten: ze vergeten niet meer hun medicijnen in te nemen.
Wetenschappers aan Baycrest Health Sciences’ Rotman Research Institute (RRI) en Univitersity of Toronto Psychology Department vonden dat oudere volwassenen minder vergeetachtig kunnen zijn en net zo goed als jongere volwassenen kunnen presteren tijdens geheugentests.
Afleidingsmanoeuvre
Ze gebruikten een afleidende leerstrategie om de ouderen met leeftijdgerelateerde vergeetachtigheid te helpen hun geheugen te boosten tot het niveau van jongere volwassenen. Afleiding lijkt hiervoor niet de meest voor de hand liggende manier omdat het normaal gesproken juist zorgt voor een minder goede opslag van informatie in het geheugen. De wetenschap toont echter steeds meer dat oudere hersenen ervaren zijn in het verwerken van belangrijke en onbelangrijke informatie uit de omgeving en op die manier beter onthouden, zonder dat hier bewuste inspanning voor nodig is.
Het oudere brein
“Oudere hersenen passen zich misschien zo aan afleiding aan om het zwakker wordende geheugen te compenseren,” zegt Renée Biss, hoofd van het onderzoek. “In dit onderzoek vroegen we ons af of afleiding gebruikt kan worden om geheugenverhogende oefening voor oudere volwassenen aan te moedigen. Het antwoord is ja!”
“Om leeftijdsgerelateerde vergeetachtigheid na drie opeenvolgende geheugenexperimenten weg te werken en oudere volwassenen te helpen presteren als jongere volwassenen is extreem en naar onze mening een zeer unieke vondst,” zegt Lynn Hasher, senior wetenschapper van het onderzoek en toonaangevende expert op het gebied van aandacht en remmende functies in jongere en oudere volwassenen. “In feite kan de slechte aandachtsregulatie bij oudere volwassenen een aantal voordelen hebben voor het geheugen.”
Visuele afleiding
De bevindingen, voor de printpublicatie al online gepubliceerd in Psychological Sciense, helpen bij het bedenken van leerstrategieën voor de volwassen, oudere student. Eveneens helpen ze seniorenwoningen aan te kleden met visuele afleiding verspreid in de leefomgeving. Deze afleidingen zouden ouderen moeten helpen om zich afspraken te herinneren, zonder dat er constant aandacht aan die afspraken wordt geschonken. Zo kunnen de visuele signalen bijvoorbeeld wijzen op een afspraak bij de tandarts of medicatie die nog moet worden ingenomen.
Het onderzoek
In drie experimenten werden gezonde jonge volwassen (17-27 jaar) en gezonde oudere volwassenen (60-78 jaar) gevraagd een woordenlijst te bestuderen en vervolgens de woorden na een korte pauze te herhalen. Na vijftien minuten moesten zij de woorden nog een keer herhalen, deze opdracht was echter een verrassing en dus niet aangekondigd.
Tijdens de vijftien minuten ‘break’ verscheen de helft van de bestudeerde woorden als afleiding terwijl de personen een simpele aandachtstaak met plaatjes deden. Hoewel de herhaalde woorden als afleiding geen impact hadden op het geheugen van de jonge volwassenen, gaven ze wel een boost van 30 procent aan het oudere geheugen ten opzichte van de woorden die niet herhaald werden.
Streaming als hulpmiddel
“Onze bevindingen wijzen op boeiende mogelijkheden voor het gebruik van strategisch geplaatste relevante afleiding als geheugenhulpmiddelen voor oudere volwassenen – of hij/zij nu in een klaslokaal, thuis of in een zorginstelling zit,” zegt Biss. Tijdens tv kijken of een spel spelen op de iPad of computer, kan het geheugen voor taken (bijvoorbeeld een herinnering aan het plegen van een telefoontje of het sturen van een kaartje) gestimuleerd worden door iets simpels als het streamen van informatie onderaan het scherm van de tv, Ipad of tv.
