Is het u al weleens opgevallen dat het vrijwel altijd donkere mensen zijn die met sprinten de medailles pakken? En dat het bij zwemmen juist blanken zijn die altijd op het erepodium komen? Twee Amerikaanse wetenschappers komen nu met een verklaring voor dat controversiële ‘toeval’.
Volgens de onderzoekers heeft het alles te maken met het zwaartepunt in het lichaam. Dit zwaartepunt, ook wel massamiddelpunt genoemd, beweegt zich alsof het lichaam daar het zwaarst is. Donkere mensen hebben dat zwaartepunt veel hoger zitten, waardoor ze na elke stap ook sneller op de grond landden. Dat geeft hen al een voorsprong van 0.15 seconden, zo concluderen de wetenschappers.
Zwemmen
In het water hebben blanken juist baat bij hun relatief lage zwaartepunt: de snelheid wordt daar namelijk bepaald door het lichaam hoog boven het water te verheffen. Door het lagere zwaartepunt van de blanken bevindt een groter deel van hun lichaam zich reeds boven het oppervlak en hoeven zij dus minder moeite te doen om die snelheid te maken.
Drie procent
De wetenschappers baseren hun conclusie op uitgebreid onderzoek. Ze bestudeerden de lichamen van soldaten van verschillende nationaliteiten en ontdekten dat mensen uit het westen van Afrika het zwaartepunt drie procent hoger hebben zitten dan blanken.
Elk nadeel…
Volgens de onderzoekers verklaart hun onderzoek de steeds sterker wordende ‘rassenscheiding’ in de sport en in het bijzonder op de Olympische Spelen. De laatste 25 mannen die het wereldrecord op de 100 meter sprint braken, waren allemaal donker getint. De laatste keer dat west-Afrikanen het wereldrecord op de 100 meter vrije slag wonnen was in 1922. “Wat een nadeel is in de ene discipline is een voordeel in de andere,” meent onderzoeker Adrian Bejan.
Controversieel
De wetenschappers zijn zich er heel goed van bewust dat hun onderzoek controversieel is. Maar ze benadrukken dat het hun plicht is de resultaten te publiceren. “Het is een wetenschappelijk onderzoek, geen mening. (…) Ik ben een waarnemer van de natuur en ik zag dit patroon en ik moest dat analyseren.”
Cultuur
Onderzoekers proberen al langer te achterhalen waarom mensen van verschillende continenten zo uitblinken in een bepaalde sport. Lang werd aangenomen dat culturele aspecten een grote rol spelen. Afrikanen zouden niet in de zwemsport uitblinken, omdat ze daar simpelweg niet met zijn opgegroeid; in Afrika zijn weinig zwembaden en worden jongeren ook niet aangemoedigd om te gaan zwemmen.
Het onderzoek is gepubliceerd in het International Journal of Design and Nature.
