De leeftijd van een vader heeft invloed op het aantal nieuwe mutaties dat hij aan zijn kind meegeeft. Bij chimpansees heeft de leeftijd van de vader een nog groter effect dan bij mensen, zo blijkt nu uit nieuw onderzoek.
Wanneer mensen een baby krijgen, krijgt die baby van zijn ouders gemiddeld zeventig nieuwe mutaties mee. Het aantal mutaties wordt echter sterk bepaald door de leeftijd van de vader. Hoe ouder een vader is, hoe meer mutaties hij zijn kind meegeeft: elk extra levensjaar resulteert in twee extra mutaties. Dat het aantal mutaties samenhangt met de leeftijd van de vader is goed te verklaren. De vader blijft nieuw sperma produceren, terwijl de moeder geen nieuwe eicellen meer aanmaakt. Zij heeft alle eicellen al sinds haar geboorte bij zich.
Onderzoekers vroegen zich af hoe dat precies bij chimpansees zat. Ze bestudeerden negen West-Afrikaanse chimpansees die tot drie verschillende generaties behoorden. Ze ontdekten dat het aantal nieuwe mutaties dat jonge chimpansees van hun ouders meekrijgen ongeveer vergelijkbaar is met het aantal nieuwe mutaties dat mensen aan hun kinderen meegeven. Maar het effect van de leeftijd van de vader bleek veel grote te zijn. Voor elk extra levensjaar kregen zijn kinderen drie extra mutaties mee. “Een gevolg daarvan is dat een groter deel van de nieuwe mutaties de populatie middels de mannetjes bereikt: ongeveer negentig procent,” vertelt onderzoeker Gil McVean. “Ter vergelijking: bij mensen zijn mannen voor 75 procent verantwoordelijk voor nieuwe mutaties.”
Een mogelijke verklaring voor het feit dat de leeftijd van mannelijke chimpansees zo bepalend is voor het aantal nieuwe mutaties in een volgende generatie, is te vinden in de zaadballen van de chimpansees. Relatief gezien zijn deze drie keer groter dan die van de mens. Dat betekent dat er waarschijnlijk ook meer sperma wordt geproduceerd en dat vergroot wellicht de kans dat nieuwe mutaties ontstaan.
