Het dieet dat vrouwen op het moment dat hun kind verwekt wordt volgen, heeft invloed op het DNA van dat kind. Het suggereert voorzichtig dat vrouwen voor hun zwangerschap al invloed uitoefenen op de toekomst van hun kind.
Dat schrijven onderzoekers nadat ze een groep vrouwen op het platteland van Gambia volgden. De bewoners van het platteland zijn daar volledig afhankelijk van het voedsel dat ze zelf verbouwen. Er is dan ook een groot verschil tussen het voedsel dat ze tijdens de regentijd en in lange perioden van droogte nuttigen.
Vrouwen en hun baby’s
De onderzoekers bestudeerden 84 vrouwen die zwanger raakten tijdens de regentijd en 83 vrouwen die zwanger raakten tijdens een periode van droogte. De wetenschappers maten de voedingswaarden in het bloed van de vrouwen en analyseerden bloed en haarzakjes van hun kinderen toen deze twee en acht maanden oud waren. Het dieet dat de moeder op het moment dat het kind verwekt werd volgde, bleek van grote invloed te zijn op de eigenschappen van het DNA van het kind. De onderzoekers stuitten tijdens hun onderzoek op verschillende epigenetische veranderingen die samenhingen met het dieet van de moeder. Welke consequenties deze veranderingen exact hebben, is nog onduidelijk.
Epigenetische veranderingen
Kinderen krijgen hun genen mee van hun ouders. Maar de expressie van die genen wordt bepaald door epigenetische wijzigingen in DNA. Dat zijn veranderingen in het DNA die omkeerbaar zijn en een verandering in de functie van genen bewerkstelligen. Eén zo’n wijziging betreft het markeren van gengebieden met chemische stofjes die methylgroepen worden genoemd en resulteren in het stilleggen van genen. De toevoeging van deze stofjes vraagt om voedingsstoffen zoals onder meer foliumzuur en de vitamines B2, B6 en B12. Uit eerder onderzoek met dieren is al gebleken dat omgevingsfactoren die voor de bevruchting een rol spelen, kunnen leiden tot epigentische veranderingen die invloed hebben op het nageslacht. Nu is voor het eerst aangetoond dat zulke effecten ook onder mensen kunnen optreden. “Onze resultaten laten voor het eerst zien dat het nutritionele welzijn van de moeder op het moment van de bevruchting kan veranderen hoe de genen van het kind geïnterpreteerd worden en dat heeft een levenslange invloed,” vertelt onderzoeker Branwen Hennig.
“Ons nog steeds lopende onderzoek wijst er sterk op dat het gehele methylatie-mechanisme verstoord kan worden door tekorten aan voedingswaarden en dat dat kan leiden tot ziektes,” vertelt onderzoeker Andrew Prentice. “Ons ultieme doel is het opstellen van een optimaal dieet voor moeders in spe dat problemen in het methylatie-proces voorkomt. Extra foliumzuurinname voor de bevruchting wordt nu al gebruikt om problemen met de embryo te voorkomen. Ons onderzoek wijst erop dat er behoefte is aan een cocktail van voedingswaarden die voortkomen uit een dieet of uit suplementen.”
