De laatste jaren slagen steeds meer telescopen erin om exoplaneten direct op de gevoelige plaat vast te leggen. Een pittige opdracht, want exoplaneten zijn lastig te fotograferen. Maak kennis met de planeten FW Tau b, ROXs 42B b en Roxs 12 b.
Vaak is het licht van een moederster te helder om een planeet te waarnemen. Kijk ‘s avonds maar eens naar een volle maan. Lukt het u dan om kleine sterren rondom de maan te spotten? Waarschijnlijk niet. En dan is de verhouding in lichtsterkte nog niet zo groot als die van een moederster en een exoplaneet.
In sommige gevallen is een ster niet lichtsterk genoeg om de exoplaneten om zich heen te verbergen. Of is de exoplaneet erg ver verwijderd van zijn moederster. Een krachtige telescoop kan de exoplaneten dan direct observeren. Zo is de Keck II-telescoop gebruikt om de drie exoplaneten in de onderstaande foto’s te kieken.
FW Tau b
FW Tau b maakt deel uit van een bijzonder systeem. FW Tau bestaat namelijk uit twee rode dwergsterren die om elkaar heen draaien. De afstand tussen de twee sterren is vergelijkbaar met de afstand tussen Saturnus en de zon. Beide sterren zijn minder dan twee miljoen jaar oud en bevinden zich op een afstand van 470 lichtjaar van de aarde vandaan. De exoplaneet – FW Tau b – draait om beide sterren heen op een afstand van 50 miljard kilometer. Dat is tien keer verder dan de afstand Neptunus – zon. Indrukwekkend! FW Tau b is tien keer zwaarder dan Jupiter en heeft een temperatuur van 1.700 graden Celsius.
ROX 42B b
Dan is er nog de binaire ster ROXs 42B. Twee kleine sterren draaien om elkaar heen. Daaromheen draait de exoplaneet ROX 42B b, namelijk 22 miljard kilometer bij beide sterren vandaan. Dat is nog steeds verder dan een planeet van onze zon is verwijderd, maar het valt in het niet bij FW Tau B.
ROXs 12 b
Dan blijft er nog één planeet over, namelijk ROXs 12 b. Deze grote planeet is ongeveer 16 keer zwaarder dan Jupiter. De exoplaneet draait om een koele, rode dwergster. Deze dwergster is 390 lichtjaar verwijderd van de aarde. De afstand tussen de dwergster en de exoplaneet is flink: 31 miljard kilometer.
ROXs 12b en FW Tau b hebben een schijf met materie om zich heen. Dit laat zien dat ze nog steeds aan het vormen zijn. Mogelijk worden de exopaneten dus nog massiever en waarschijnlijk zullen ze de komende tijd verder afkoelen.
Toekomst
In de toekomst hopen astronomen meer exoplaneten direct te fotograferen. En dan hopelijk exoplaneten die dichter bij hun moederster staan en meer op de aarde lijken. Maar dan zullen we grotere telescopen moeten bouwen met nog betere apparatuur.
