De schedel behoorde toe aan de Australopithecus anamensis en geeft ons nieuw inzicht in de menselijke evolutie.
Onderzoekers hebben in Ethiopië voor het eerst een menselijke schedel van de Australopithecus anamensis opgegraven. Een prachtige vondst. Tot nu toe waren er van deze mensachtige slechts een paar kaakbotjes en tanden bekend. Die overigens goed te pas kwamen bij het identificeren van de soort. “Het is goed om eindelijk de naam een gezicht te kunnen geven,” aldus onderzoeker Stephanie Melillo.
De schedel
Australopithecus anamensis is het oudste bekende lid van het geslacht Australopithecus. Aangenomen wordt dat Australopithecus anamensis een directe voorouder is van Australopithecus afarensis, de soort waar ook de bekende Lucy toe behoort. Door mineralen te dateren in lagen van vulkanische rotsen in de buurt, lukte het de onderzoekers om de fossiele schedel een leeftijd te geven. Zo blijkt de schedel een slordige 3,8 miljoen jaar oud te zijn. Daarnaast is de schedel nagenoeg volledig intact. Hierdoor kregen de onderzoekers een beter beeld van bepaalde kenmerken van het gezicht.
Kenmerken
“De soort had een mix van primitieve en meer afgeleide gelaats- en schedelkenmerken die ik niet in één individu had verwacht,” zegt onderzoeker Yohannes Haile-Selassie. Sommige kenmerken deelde Australopithecus anamensis met latere mensachtigen, terwijl andere juist meer overeen lijken te komen met primitievere voorouders, zoals de Ardipithecus en Sahelanthropus. “Tot nu toe kenden we een grote kloof tussen de vroegst bekende menselijke voorouders – die ongeveer zes miljoen jaar geleden leefden – en soorten zoals ‘Lucy’ die twee tot drie miljoen jaar geleden rondliepen,” zegt Melillo. “Een van de meest opwindende aspecten van de ontdekking is hoe het de afstand tussen deze twee groepen overbrugt.”
Menselijke evolutie
Daarnaast geeft de ontdekking ons ook nieuw inzicht in de menselijke evolutie. Men dacht vroeger dat mensachtigen elkaar netjes opvolgden: de ene stierf uit en de volgende zag het levenslicht. Maar langzamerhand komt er steeds meer bewijs dat verschillende mensachtigen naast elkaar bestonden. De huidige studie laat zien dat ook Australopithecus anamensis voor zeker 100.000 jaar naast zijn opvolger Australopithecus afarensis leefde. “Vroeger dachten we dat Australopithecus anamensis geleidelijk aan veranderde in Australopithecus afarensis,” zegt Melillo. “We denken nu nog steeds dat deze twee soorten duidelijk een verband met elkaar hebben. Maar de nieuwe ontdekking suggereert dat de twee soorten ook voor geruime tijd naast elkaar leefden. Het verandert ons begrip van het evolutieproces en roept tevens nieuwe vragen op: concurreerden ze bijvoorbeeld om voedsel en het leefgebied?”
Langzamerhand krijgen we een steeds beter beeld van onze verre voorouders. Nog niet zo lang geleden ontdekten onderzoekers bijvoorbeeld een hele nieuwe mensensoort, die Homo luzonensis werd genoemd. En deze week vonden paleontologen ook al kleine, menselijke schedels op het eiland Alor in Indonesië. De ontwikkelingen op het gebied gaan hard. En dankzij deze ontdekkingen kunnen we een steeds beter beeld schetsen van onze eigen evolutionaire lijn.
