Waarom de lente ook dit jaar op 20 maart begint

lente

Vandaag begint dan eindelijk de astronomische lente. En hier en daar zal dat wat gefrons opleveren: de lente? Die begint toch altijd op 21 maart? Nou, voorlopig niet!

Het is vandaag 20 maart en de astronomische lente is begonnen. Dat is misschien even vreemd. De meeste mensen associëren immers 21 maart met het begin van de lente. Waarom begint de lente dit jaar dan zo vroeg?

Tropisch jaar

Een tropisch jaar is de tijd die de zon nodig heeft om twee keer door het lentepunt te gaan. Het lentepunt is het punt waarop de hemelevenaar (een denkbeeldige evenaar getekend rondom de aarde, u ziet hem in de afbeelding hieronder, de Celestial equator) de baan van de aarde rond de zon (de ecliptica) snijdt.
tropisch jaar

Zes uurtjes
Het heeft alles te maken met de wijze waarop sterrenkundigen rekenen. Zij kijken daarvoor naar het tropische jaar. Een tropisch jaar duurt niet exact 365 dagen, maar in plaats daarvan 365 dagen, 5 uur en 49 minuten. Dat betekent dat het begin van de astronomische lente elk jaar bijna zes uur later begint. Zo startte de lente in 2001 op 20 maart om 13.31 (universal time) en een jaar later op 20 maart om 19.16 uur. Wie in gedachten verder rekent, ziet het in 2003 al gebeuren: we tellen weer bijna zes uren bij de tijd van 2002 op en opeens valt de astronomische lente na middernacht, oftewel op 21 maart in.

Schrikkeldag
In 2003 startte de lente dus op 21 maart. Maar als de lente elke keer zes uurtjes later invalt, dan zouden we deze nu toch nog veel later moeten verwelkomen. Correct. Maar vergeet de schrikkeldag niet. In 2004 was het weer zover: na 28 februari volgde de schrikkeldag 29 februari. Hierdoor maakte het begin van de lente weer een sprongetje achteruit en viel in 2004 opnieuw op 20 maart.

Dat wij 21 maart in ons hoofd hebben als het gaat om het begin van de lente is niet zo verwonderlijk. Toch zullen we dat los moeten laten. Deze eeuw zal de lente namelijk niet meer op 21 maart beginnen. De enige jaren waarin dat in de 21e eeuw gebeurde, waren 2003, 2007 en 2011. In alle andere jaren van deze eeuw start de lente ‘vroeg’. Soms zelfs nog eerder dan 20 maart. In 2044 en 2048 start de lente bijvoorbeeld al op 19 maart. Wie de lente op 21 maart wil verwelkomen, moet nog even geduld hebben. Dat zal pas aan het begin van de 22e eeuw weer mogelijk zijn.

Bronmateriaal

"Lente" - KNMI.nl
"Lente begint meestal op 20 maart" - KNMI.nl
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door ashokboghani (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd