Filmpje laat zien hoe teek u vastgrijpt en niet meer loslaat

schapenteek

Hoe maken teken zich vast aan hun gastheer en zorgen ze er vervolgens voor dat ze vast blijven zitten? Wetenschappers zochten het uit, onder meer behulp van filmpjes waarop tot in detail te zien is hoe de teken het presteren.

Teken zijn welbeschouwd heel bijzonder. Veel andere bloedzuigende geleedpotigen die middels de huid van een gastheer aan voedsel komen, blijven maar even. Neem bijvoorbeeld de mug: voor u doorheeft dat u geprikt bent, is ‘ie al weer weg. De teek pakt het anders aan: hij blijft soms wel een week op zijn gastheer zitten.

Over Ixodes ricinus

De teek komt ook in Nederland veelvuldig voor en wordt hier ook wel schapenteek genoemd. De teek kan ook mensen als gastheer gebruiken en staat bekend als een drager van de veroorzaker van de ziekte van Lyme.

Stevig vasthouden
Dat betekent dat de teek niet alleen een manier moet vinden om de huid – onopgemerkt – binnen te dringen. De teek staat ook voor de uitdaging om zich heel stevig vast te klemmen zodat hij – wat er ook gebeurt – aan zijn gastheer vast blijft zitten.

Experiment
Wetenschappers vroegen zich af hoe de teek dat bewerkstelligde. Ze verzamelden een aantal teken van de soort Ixodes ricinus en zetten ze op de oren van dode muizen. Met behulp van onder meer camera’s legden ze vervolgens vast wat er gebeurde. Ze waren er getuige van hoe de teek eerst beide monddelen om beurten een stukje in de huid laat graven (zie het filmpje hieronder).

Het anker
Daarna moet de hypostoom waarmee de teek zich werkelijk stevig in de huid kan verankeren nog de huid binnendringen. Daarvoor duiken de monddelen eerst nog ietsje dieper in de huid, door middel van wat de onderzoekers vergelijken met een ‘schoolslag’ (zie het filmpje hieronder). De hypostoom volgt de monddelen op de voet.

In het echt
Hoe dat er in het echt uitziet? Dat ziet u in het toch wel ietwat akelige filmpje hieronder.

Het onderzoek is belangrijk. Teken kunnen namelijk de veroorzaker van de Ziekte van Lyme bij zich dragen en deze ziekte aan de gastheer overdragen. Uit eerder onderzoek is gebleken dat een teek dat meestal niet voor de tweede dag van zijn bloedmaaltijd doet. Dus om meer over de ziekte van Lyme en pogingen om deze te voorkomen te weten te komen, moeten we ons verdiepen in de teek en dan met name in hoe deze het voor elkaar krijgt om zijn gastheer zolang vast te houden.

Bronmateriaal

"How ticks get under your skin: insertion mechanics of the feeding apparatus of Ixodes ricinus ticks" - Royal Society B.
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Richard Bartz (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd