Huidige vorm van onze handen is deels te danken aan onze vechtlust

vuist

Lang gingen onderzoekers ervan uit dat onze handen tot hun huidige vorm geëvolueerd zijn, zodat we gereedschappen konden hanteren. Maar een nieuw onderzoek voegt daar een nieuwe verklaring aan toe: onze handen evolueerden zich zo, zodat mannen een vuist konden vormen en konden vechten.

Dat schrijven wetenschappers van de universiteit van Utah in het blad Journal of Experimental Biology. “De rol die agressie in onze evolutie heeft gespeeld, wordt niet altijd voldoende gewaardeerd,” vindt onderzoeker David Carrier. “Er zijn mensen die het niet leuk vinden, maar het is duidelijk dat mensapen in vergelijking met andere zoogdieren, een relatief agressieve groep vormen, die veel vecht en geweld vertoont.” En tot die mensapen behoren ook wij mensen.

Links de hand van een chimpansee. Rechts de hand van een modern mens. Afbeelding: Denise Morgan / University of Utah.
Links de hand van een chimpansee. Rechts de hand van een modern mens. Afbeelding: Denise Morgan / University of Utah.

Apen en mensen
Tussen de handen van apen en mensen zijn wel de nodige verschillen. Zo hebben we kortere handpalmen en vingers, maar juist weer langere, sterkere en flexibelere duimen (zie ook de afbeelding hierboven). Onderzoekers dachten altijd dat onze handen tot hun huidige vorm geëvolueerd zijn, zodat we in staat zouden zijn om gereedschappen te maken en te gebruiken.

WIST U DAT…

…een aap geen vuist kan maken zoals wij mensen dat doen? Wij kunnen wanneer we een vuist maken met de toppen van onze vingers het bovenste deel van de handpalm (direct onder de vingers) aanraken. Ook kan onze lange duim zich om de wijs-, middel- en ringvinger heen slaan. Zo ontstaat een sterke en stabiele constructie die apen onmogelijk kunnen maken.

Vuist
Carrier is het daar helemaal mee eens. Maar hij stelt wel dat dat niet de enige reden is waarom onze handen deze vorm hebben. Hij wijst erop dat de anatomie van onze handen ons in staat stelt om een vuist te maken waarmee we niet alleen klappen kunnen uitdelen, maar tegelijkertijd kwetsbare botjes en spieren in de hand kunnen beschermen. Carrier legt uit dat de evolutie van onze handen heel goed door vechtlust kan zijn aangedreven. “Een persoon die met een samengebalde vuist kon slaan, kon harder slaan, zonder zichzelf te bezeren en was dus beter in staat om te vechten voor een partner en had dus een grotere kans om zichzelf voort te planten.” Ook hadden deze mensen een voordeel tijdens gevechten om voedsel, water, land en schuilplaatsen: allemaal omstandigheden die weer belangrijk waren voor de voortplanting en het in leven houden van het nageslacht. En aangezien deze mensen zich gemakkelijker voortplantten, kon ook de vaardigheid van de gebalde vuist zich heel snel verspreiden. Carrier stelt dan ook dat we de huidige vorm van onze handen aan twee dingen te danken hebben: gevechten en gereedschappen.

Derde theorie

Er is nog een derde theorie die mogelijk kan verklaren waarom onze handen er vandaag de dag zo uitzien. Onze handen begonnen zo’n vier tot vijf miljoen jaar geleden ten opzichte van de handen van apen te veranderen: dat was ook het moment waarop we rechtop gingen lopen. Natuurlijke selectie zorgde er in die tijd voor dat we kortere tenen en een langere grote teen kregen, waardoor we beter konden lopen en rennen. De genen die die verandering in gang zetten, gaan ook over de lengte van vingers en duimen: mogelijk leidden de kortere tenen er dus toe dat ook de vingers korter werden.

Experimenten
Carrier onderschrijft zijn theorie met verschillende experimenten die hij uitvoerde. In één van die experimenten toont hij bijvoorbeeld aan dat mensen meer schade aan kunnen richten met een vuist dan met een open hand. “Omdat je meer druk uitoefent wanneer je met een vuist slaat, is de kans dat je schade toebrengt aan weefsels, botten, tanden, ogen en de kaak groter.” Andere experimenten bewezen dat een vuist de hand van degene die slaat, beter beschermt. De experimenten wijzen er dan ook op dat mensen die een vuist konden maken daar meerdere voordelen van ondervonden tijdens de gevechten.

Als gereedschappen de enige reden waren van de huidige verhoudingen van onze hand, dan zouden we alleen langere duimen en geen kortere vingers en palmen hebben ontwikkeld, stelt Carrier. Maar om een vuist te kunnen maken, moeten ook de vingers en palmen korter worden. “Wij suggereren dat de verhoudingen van onze handen deels het resultaat zijn van een selectie die bedoeld was om de vaardigheden tijdens gevechten te verbeteren.”

Bronmateriaal

"Fine Hands, Fists of Fury" - Utah.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Alva Chien (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd