Is liefdesverdriet hetzelfde als depressie?

Hoe kan het dat een gezond brein plots verandert in een ziek brein na een verbroken relatie? Gert ‘Dr. Love’ ter Horst doet hier onderzoek naar.

We maken het allemaal wel eens mee, een relatie die stuk gaat. De meeste mensen zijn een tijd lang erg verdrietig, maar sommigen krijgen zelfs depressieve klachten. Hoe kan het dat een gezond brein verandert in een ziek brein na zo’n gebeurtenis? Dr. ter Horst probeert hier een antwoord op te geven door middel van onderzoek. Op de Nacht van Kunst en Wetenschap zal hij een lezing geven over zijn bevindingen.

Wist u dat liefde echt pijn kan doen?

Dit ontdekten wetenschappers in een experiment onder 40 proefpersonen. Allen waren in het verleden wel eens gedumpt door een geliefde. De emotionele pijn die werd gevoeld bij het zien van een foto van hun ex was net zo hevig als de pijn die zij voelden bij toegediende prikkels. Wel blijkt dat de relatie erg goed geweest moest zijn wil het gedumpt worden echt pijn doen.

Liefdesproces
“Als er onderzoek wordt gedaan naar liefdesverdriet bij mensen gebeurt dit vaak door middel van MRI-scans,” vertelt ter Horst aan Scientias. “Maar er is een probleem: deze onderzoeken vinden vaak plaats op personen die al liefdesverdriet hebben of hersteld zijn. Dit geeft geen goed beeld van het gehele proces en juist dat is zo interessant. Want hoe kan het dat een gelukkig iemand verandert in een ongelukkig of zelfs depressief persoon?” Om hier achter te komen hoopt ter Horst ooit een onderzoek te doen waarbij hij de proefpersonen vanaf het begin tot aan het einde van het liefdesproces volgt. Hij zou dan drie MRI-scans maken op verschillende momenten: verliefdheid, houden van en het verbreken van een relatie. “Zo’n onderzoek zou wel twee tot drie jaar in beslag kunnen nemen. Ook moet ik hier subsidie voor aanvragen. Dit kan alleen door al enige relevante onderzoeken gepubliceerd te hebben.” Daarom onderzoekt ter Horst nu eerst welke delen precies geactiveerd worden in het brein als iemand liefdesverdriet heeft, zijn dat bijvoorbeeld delen die ook bij depressie een rol spelen? Want kunnen wij liefdesverdriet vergelijken met een depressie? Voor zijn onderzoek heeft ter Horst 42 vrouwen en 34 mannen verzameld. Zij zullen eerst een aantal vragenlijsten invullen met daarop vragen over hun liefdesverdriet. Hierna wordt een MRI-scan gemaakt om de hersenactiviteit bij de proefpersonen te bepalen.

Mannen en vrouwen
Dat veel onderzoeken naar de liefde soms niet helemaal representatief zijn, heeft ook te maken met de verschillen tussen mannen en vrouwen. “Het zijn meestal vrouwen die zich opgeven als proefpersonen voor wetenschappelijk onderzoek, zeker als het om liefde gaat. Mannen voelen zich overduidelijk minder aangetrokken tot dit soort onderzoek, omdat zij minder makkelijk over hun gevoel praten,” vertelt ter Horst. Het was dan ook lastig om mensen van het mannelijke geslacht voor zijn onderzoek te werven. Terwijl juist een evenwichtig aantal mannen en vrouwen belangrijk is voor een goed resultaat. “Het vrouwenbrein is anders dat het brein van mannen. Vooral de stressfactor ligt een stuk hoger bij vrouwen.” De mannen reageerden pas op de oproep toen de tekst niet ‘gezocht, mensen met liefdesverdriet’ maar ‘gezocht, mensen met een verbroken relatie’ was.

WIST U DAT…

…de oorzaak van het gebroken-hart-syndroom bloedvaten zijn die op een abnormale manier op stress reageren?

Stressfactor
Ter Horst onderzocht eerder al hoe het brein van mannelijke en vrouwelijke ratten met stress omgaat. In het onderzoek, gepubliceerd in het tijdschrift Physiology & Behaviour, kwam hij tot de conclusie dat het vrouwenbrein in ratten eerder vol loopt met stress. De basale hersenactiviteit in gebieden waar emoties een grote rol spelen, is een stuk groter bij vrouwelijke ratten dan bij de mannelijke soort. Deze activiteit is zelfs al groter bij niet-stressvolle omstandigheden. Als er zich wel een stressvolle gebeurtenis voordoet, neemt de hersenactiviteit in beide geslachten toe, maar bij vrouwtjes wordt de grens eerder bereikt. Dit komt doordat zij al van nature een hogere basale hersenactiviteit hebben. Als de grens wordt bereikt, sluiten de hersenen zich af en kunnen er psychiatrische aandoeningen ontstaan.

Doordat de stressfactor hoger ligt bij vrouwen, zijn er wel degelijk verschillen tussen beide geslachten als het gaat om liefdesverdriet. Of depressie met liefdesverdriet vergeleken kan worden, is nog de vraag. Ter Horst toont al enkele resultaten in zijn lezing tijdens De Nacht van Kunst en Wetenschap. Wilt u deze bijwonen? Kaartjes zijn te koop op de site van De Nacht van Kunst en Wetenschap.

Bronmateriaal

Interview met Dr. Gert ter Horst
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door bored-now (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd