Kikkervisjes trekken goede naam van antioxidanten in twijfel

kikkervisjes

Wanneer kikkervisjes hun staart verliezen, zijn ze in staat om een nieuwe te laten groeien. Wetenschappers hebben nu ontdekt hoe ze dat doen. Het resultaat is verrassend: antioxidanten, stofjes waarvan wij aannemen dat ze goed zijn voor de gezondheid, kunnen de regeneratie van de staart flink tegenwerken.

Tijdens een eerder onderzoek ontdekte professor Enrique Amaya al welke genen er tijdens het regenereren van de kikkerstaart actief worden. Uit dit onderzoek bleek dat tijdens het proces verschillende genen geactiveerd worden, waaronder genen die in verband worden gebracht met de productie van reactieve zuurstofsoorten (ROS). Dat is verrassend, aangezien wetenschappers ervan uitgaan dat reactieve zuurstofsoorten schadelijk zijn voor cellen.

Experimenten
Amaya en zijn collega’s borduren nu op dit onderzoek voort. Ze wilden achterhalen hoe belangrijk ROS tijdens het regenereren van de staart werkelijk was. Tijdens experimenten maten ze bijvoorbeeld hoeveel H2O2 (een reactieve zuurstofsoort) in het lichaam van kikkervisjes aanwezig was. De hoeveelheid H2O2 bleek tijdens het regenereren van de staart sterk te stijgen. En dat verbaasde de onderzoekers. “Reactieve zuurstofsoorten worden traditioneel als zeer schadelijk voor cellen gezien, maar in dit geval bleken ze een positieve invloed te hebben op het teruggroeien van de staart,” vertelt Amaya.

WIST U DAT…

…ook hagedissen na het verlies van hun staart een nieuwe staart kunnen laten groeien? Alleen is die nieuwe staart lang niet zo geweldig als de eerste!

Cruciaal
Om te achterhalen hoe groot de rol van de reactieve zuurstofsoorten waren, beperkten de onderzoekers de productie van ROS. Bijvoorbeeld met behulp van chemische stofjes zoals antioxidanten. Maar ook door een gen dat verantwoordelijk was voor het produceren van ROS te verwijderen. In beide gevallen konden kikkervisjes hun staart niet terug laten groeien. “Ons onderzoek suggereert dat reactieve zuurstofsoorten cruciaal zijn voor het in gang zetten en ondersteunen van de regeneratie. (…) Het was ook opvallend dat onze studie liet zien dat antioxidanten zo’n negatieve invloed op het teruggroeien van weefsel hebben, aangezien men ons zo vaak verteld heeft dat antioxidanten goed zijn voor de gezondheid.”

Antioxidanten
Het onderzoek van Amaya en zijn collega’s verschijnt in het blad Nature Cell Biology, niet lang nadat één van de ontdekkers van de structuur van DNA – James Watson – een paper publiceerde waarin hij suggereerde dat antioxidanten schadelijk zijn voor mensen met een vergevorderde vorm van kanker. “Het is heel interessant dat twee papers die beiden suggereren dat antioxidanten niet altijd zo goed zijn, zo recent gepubliceerd zijn. Onze vondsten en die van anderen leiden tot een ommekeer in ons denken over de relatief goede versus schadelijke effecten die oxidanten en antioxidanten op de menselijke gezondheid kunnen hebben en dat oxidanten, zoals ROS, wellicht een goede rol spelen in de genezing en regeneratie.”

In een volgend onderzoek hopen de onderzoekers te achterhalen welke rol ROS bij de genezing van mensen en regeneratie van menselijk weefsel speelt. Mogelijk kunnen we de hoeveelheid ROS in het lichaam manipuleren en zo het genezings- of regeneratieproces versnellen.

Bronmateriaal

"The secrets of a tadpole's tail and the implications for human healing" - Manchester.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Gord Webster (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd