Maya’s tekenden doodsvonnis mede door klimaat te veranderen

Flinke droogte was waarschijnlijk één van de redenen dat de machtige Maya-samenleving verdween. Nieuw onderzoek wijst er nu op dat de Maya’s de droogte zelf verergerden: ze veranderden hun klimaat door bomen om te hakken.

De Maya’s hakten bomen om en maakten zo plaats voor steden en landbouw. Zo maakten ze hun leefomgeving – die van zichzelf al vrij droog was – nog droger. “We zeggen niet dat ontbossing de hele droogte verklaart, maar het verklaart wel een substantieel deel van de optredende droogte,” stelt onderzoeker Benjamin Cook.

Minder regen door ontbossing

Hoe zorgt ontbossing ervoor dat er minder regen valt? Donkere bomen absorberen zonlicht. Wanneer die bomen plaatsmaken voor een lichter gewas (bijvoorbeeld mais) wordt meer zonlicht gereflecteerd. Dat zonlicht kan de grond niet bereiken en dus het water dat zich daar bevindt niet laten verdampen. En als er minder water verdampt, komt er ook minder water in de lucht en ontstaan er dus ook minder wolken en regenbuien.

Simulatie
Hij baseert zijn conclusie op modellen en computersimulaties. Cook en zijn collega’s achterhaalden welke invloed de ontbossing op het klimaat moet hebben gehad. En de invloed blijkt groot te zijn. Op Yucatán (een schiereiland in de Golf van Mexico) verwijderden de Maya’s heel wat bomen. Dat zou ertoe geleid hebben dat er tot wel vijftien procent minder regen in dit gebied viel. In het zuiden van Mexico zou door deze ontbossing zo’n vijf procent minder regen zijn gevallen.

Nauwkeurig
Het is niet voor het eerst dat onderzoeker stellen dat ontbossing bijdroeg aan de ondergang van de Maya’s. Dat idee ontstond al in 2005. Het is wel voor het eerst dat er zo’n gedetailleerde simulatie is gemaakt van de ontbossing en de effecten die deze had.

Ooit bestond de samenleving van de Maya’s uit negentien miljoen mensen. Een deel van deze Maya’s woonde in machtige steden die zelfs vandaag de dag als ruïnes nog bijzonder veel indruk maken. Rond het jaar 800 verloren de Maya’s echter macht en een kleine 150 jaar later hadden ze hun machtige steden verlaten en was er van hun rijk weinig meer over. Over de oorzaken van dat snelle verval wordt al lang gespeculeerd. Onder meer droogte en politieke onrust worden als oorzaken van het verval gezien. Het is aannemelijk dat een combinatie van (uit elkaar voortvloeiende) factoren de Maya’s uiteindelijk echt fataal werd.

Bronmateriaal

"Forest Razing by Ancient Maya Worsened Droughts, Says Study" - Columbia.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Franklin Tello (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd