Neanderthalers draaiden koorden van plantenvezels – en maakten daar mogelijk weer tasjes van

Het verraadt dat ze over een zeker rekenkundig inzicht beschikten.

Wetenschappers hebben in het zuidoosten van Frankrijk een zes millimeter lang koord ontdekt dat bestaat uit drie bundels van vezels die in elkaar zijn gedraaid. Het stukje koord – dat tussen de 41.000 en 52.000 jaar oud is – is zonder twijfel het werk van Neanderthalers. “Alles op deze plek past bij de Neanderthaler-cultuur,” zo vertelt onderzoeker Bruce Hardy aan Scientias.nl. “En in deze periode – grofweg 50.000 jaar geleden – waren Neanderthalers de enige mensachtigen die zich in het zuidoosten van Frankrijk ophielden.”

Vezeltechnologie
Eerder troffen onderzoekers in hetzelfde gebied al enkele gedraaide vezels aan. “Toen we deze ontdekten, vermoedden we al dat ze getuigden van vezeltechnologie, maar we wisten het niet zeker. Deze nieuwe ontdekkingen laten zien dat er niet alleen meerdere vezels in elkaar werden gedraaid, maar dat er van die strengen ook weer koorden werden gemaakt. Dus dat bevestigt ons vermoeden dat Neanderthalers vezeltechnologie gebruikten.”

Rekenkundig
De ontdekking suggereert – opnieuw – dat Neanderthalers veel meer met ons gemeen hebben dan gedacht. Zo beschikten ze klaarblijkelijk ook over een zeker rekenkundig inzicht. “Om het koord te maken, moet je enkele basale rekenkundige concepten begrijpen,” aldus Hardy. “Getallen worden op verschillende manieren gecombineerd om een koord te maken. In dit geval werden drie vezels in elkaar gedraaid om een streng te verkrijgen en vervolgens in de tegenovergestelde richting gedraaid om een koord te maken. Met een setje van drie strengen verkrijg je een sterker koord dan wanneer je er twee hebt.” En door meerdere koorden te combineren, kunnen vervolgens weer touwen worden gemaakt.

Het door de Neanderthalers gemaakte koord onder de microscoop. Afbeelding: © C2RMF.

Tasje
Het stukje koord dat onderzoekers in Frankrijk hebben teruggevonden, was bevestigd aan een 60 millimeter lang stenen gereedschap. Mogelijk maakte het stukje koord deel uit van een net of tas die de Neanderthalers gebruikten om het gereedschap met zich mee te torsen. Een analyse van de gebruikte vezels suggereert dat ze afkomstig zijn uit de schors van een boom die niet bloeit, denk bijvoorbeeld aan een conifeer.

Het stukje koord dat de onderzoekers ontdekt hebben, gaat de boeken in als het oudste koord dat tot op heden terug is gevonden. En onthult dat vezeltechnologie veel ouder is dan tot op heden werd gedacht. Maar het vertelt ons bovenal veel meer over de Neanderthalers. “Het koord – en vezeltechnologie in het algemeen – is een voorbeeld van het eindeloze gebruik van eindige middelen. Je begint met het in elkaar draaien van een paar vezels, zodat een streng ontstaat. Meerdere van die strengen worden in elkaar gedraaid om een koord te maken. En meerdere van die koorden vormen een touw, etc. Wij kunnen geen touw maken zonder die voorgaande stappen. In zekere zin is vezeltechnologie vergelijkbaar met taal. Je kunt geen zin maken zonder woorden. En je kunt geen woorden maken zonder geluiden die een bepaalde betekenis hebben. Dus: de cognitieve vaardigheden die aan het maken van strengen en touwen ten grondslag ligt, lijken sterk op die ten grondslag liggen aan taal. Het vertelt ons meer over de cognitieve vaardigheden van Neanderthalers.” Die lijken klaarblijkelijk nog sterker op die van ons dan lang werd gedacht.

Bronmateriaal

"Archaeology: Ancient string discovery sheds light on Neanderthal life" - Scientific Reports (via Eurekalert)
Interview met Bruce Hardy
Afbeelding bovenaan dit artikel: 12019 (via Pixabay)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd