Wanneer een groepje stokstaartjes een drukke weg over gaat steken, geeft de leidster een stokstaartje dat lager in rang is de opdracht om vooruit te gaan. De stokstaart doet welbeschouwd dienst als proefdier.
Dat schrijven onderzoekers van de Eidgenössische Technische Hochschule Zürich. Ze bestudeerden verschillende groepjes stokstaartjes in de Kalahari-woestijn. Dwars door het leefgebied van de dieren loopt een drukke weg en stokstaarten zijn gedwongen om die over te steken wanneer ze zich van het ene hol naar het andere begeven.
Lager in rang
In de meeste gevallen leidde de stokstaart die de hoogste rang had – het dominante vrouwtje – de groep naar de drukke weg. Eenmaal daar aangekomen riep het vrouwtje er een stokstaart die lager in rang was, bij. Deze stokstaart kreeg vervolgens de opdracht om als eerste de weg over te steken.
Egoïstisch?
Het gedrag van de leidster lijkt egoïstisch: ze laat een ander de kastanjes uit het vuur halen. Toch moeten we het zo niet zien, zo stellen de onderzoekers. Voor de overlevingskansen van de groep is het niet zo best als de leidster het leven laat. Eerder zagen onderzoekers groepen totaal ontsporen wanneer de leidster wegviel. Het verlies van een stokstaart lager in rang is minder erg. Het gedrag van de leidster is dan ook in het belang van de groep, zo stellen de onderzoekers.
De onderzoekers vermoeden dat de stokstaarten deze reactie op gevaar al heel lang toepassen. Wat wel opvallend is, is dat de stokstaarten het gedrag nu ook vertonen in reactie op een hele nieuwe, door mensen gecreëerde dreiging. Weten de dieren dan dat zo’n weg gevaarlijk is? De onderzoekers denken niet dat de stokstaarten de weg zelf als gevaarlijk zien. Waarschijnlijk zijn ze vooral bang voor de grote open ruimte rondom de weg. Van nature gebruiken stokstaarten graag natuurlijke elementen – zoals bosjes – om zich te verstoppen. Rondom de weg zijn die er niet en wellicht vinden de stokstaarten dat gevaarlijk.
