Onderzoekers hebben op Groenland een 100 kilometer brede krater ontdekt. De krater is zeker 3 miljard jaar oud en daarmee veruit de oudste krater die ooit op aarde is teruggevonden.
Lang was de 2 miljard jaar oude Vredefort-krater in Zuid-Afrika de alleroudste. Maar de flinke krater op Groenland gaat daar met ruime cijfers overheen. Tot grote vreugde van de onderzoekers. Eerder konden ze de effecten die inslagen op de aarde hadden wel bestuderen, maar konden ze nooit veel verder terug in de geschiedenis dan die 2 miljard jaar. En met deze ene vondst op Groenland kunnen ze opeens 3 miljard jaar terug in de tijd.
De krater is ongeveer 100 kilometer breed. En u zult misschien denken: hoe hebben we die zolang over het hoofd kunnen zien? Toch is dat niet zo heel verwonderlijk. De krater is namelijk flink geërodeerd en heeft dus al lang niet meer die komvorm die we van kraters gewend zijn. Hoe hebben de onderzoekers deze dan gevonden? In de afgelopen drie miljard jaar is het gebied zoals gezegd flink geërodeerd en daardoor zijn diepere lagen bloot komen te liggen. Dat betekent dat de aarde die daadwerkelijk bij de inslag geraakt werd, weg is, maar de lagen daaronder zijn nu juist heel goed zichtbaar. En omdat het een flinke inslag is geweest, zijn de effecten ervan ook in die diepere lagen goed te zien. Sterker nog: de schokgolf van de inslag drong uitzonderlijk diep door. Veel dieper dan bij alle andere bekende kraters het geval is.
Sherlock Holmes
Toch wil dat nog niet zeggen dat het heel gemakkelijk was om vast te stellen dat het om een inslagkrater ging. Wetenschappers hebben de effecten van zo’n inslag op zulke diepe aardlagen immers nog nooit gezien. En dus moest er eerst veel bewijs worden verzameld om vast te kunnen stellen dat het echt om een inslag ging. “Het onderzoeksproces leek een beetje op een verhaal van Sherlock Holmes,” vindt onderzoeker Iain McDonald. De onderzoekers hadden een rij scenario’s en sloten die één voor één uit. Uiteindelijk bleef er één scenario over dat hetgeen ze in de diepe aardlagen zagen, kon verklaren: een inslag. Dat meldt het blad Earth and Planetary Science Letters.
Bombardement
De Groenlandse krater is waarschijnlijk het resultaat van een bombardement dat zo’n drie tot vier miljard jaar geleden plaatsvond. Op de maan zijn al flink wat kraters uit die tijd teruggevonden en het is niet onwaarschijnlijk dat ook de aarde flink is geraakt. Veel van de kraters zijn echter geërodeerd of bedekt met ander gesteente. Nu is echter bewijs gevonden dat ook de jonge aarde het tijdens het bombardement flink te verduren kreeg.
Op aarde zijn ongeveer 180 inslagkraters te vinden. Zo’n dertig procent ervan bevat belangrijke natuurlijke grondstoffen. Denk bijvoorbeeld aan olie en gas. Mogelijk bevat ook de krater op Groenland belangrijke grondstoffen. Een Canadees bedrijf zoekt dat nu uit.
