Zo’n 53 miljoen jaar geleden leefde er boven de Noordpoolcirkel een enorme loopvogel – groter dan Pino – die voornamelijk planten at.
Dat stellen wetenschappers van de universiteit van Colorado (Boulder). Ze baseren zich op een gefossiliseerd teenbotje dat van de loopvogel is teruggevonden. Dat botje werd al in de jaren zeventig van de vorige eeuw ontdekt. Maar nu pas is het voor het eerst uitgebreid beschreven en geanalyseerd.
Ellesmere Island
De vogel – die niet kon vliegen – moet zo’n 1,8 meter hoog zijn geweest en leefde 53 miljoen jaar geleden op wat nu Ellesmere Island wordt genoemd. Tegenwoordig is Ellesmere Island één van de koudste en droogste gebieden op aarde. Maar in de tijd van de grote loopvogel was dat wel anders. Het was er een stukje warmer en naast de grote loopvogel leefden er schildpadden, alligators en zelfs neushoorn-achtige zoogdieren. Toch wil dat niet zeggen dat een leven in het hoge noorden een eitje was voor de loopvogel. Ellesmere Island ligt hoog boven de noordpoolcirkel en dat betekent dat het er – net als vandaag de dag – enkele maanden per jaar donker was.
Vegetariër
De loopvogel behoort tot het geslacht Gastornis. Resten van vogels uit dit geslacht zijn eerder aangetroffen in Noord-Amerika, Europa en Azië. Lang werd gedacht dat de grote vogels vleeseters waren, maar recent onderzoek trekt dat in twijfel. Waarschijnlijk waren vogels uit dit geslacht vegetariërs. Met hun grote snavel konden ze hard fruit en zaden moeiteloos uit elkaar trekken.
Eend op flamingo-poten
Naast de enorme loopvogel maken de onderzoekers in hun paper ook melding van een tweede vogel die in dezelfde tijd op Ellesmere Island leefde. Deze vogel wordt Presbyornis genoemd. De vogel leek sterk op de vogels die we vandaag de dag in de familie der eenden, zwanen en ganzen aantreffen, maar had lange flamingo-achtige poten. Onduidelijk is of de vogel het hele jaar door op Ellesmere Island leefde of – net zoals sommige vogels vandaag de dag – alleen in de lente en zomer op Ellesmere Island vertoefde.
Het onderzoek geeft ons niet alleen een kijkje in de geschiedenis van het Noordpoolgebied, maar kan ons ook helpen een beter beeld te krijgen van de toekomst, zo benadrukt onderzoeker Jaelyn Eberle. “Permanent noordpoolijs dat al millennia bestaat, dreigt te verdwijnen. Ik wil niet suggereren dat de alligators en grote schildpadden daarop snel naar Ellesmere Island terug zullen keren. Maar wat we te weten komen over warme perioden in de geschiedenis van het noordpoolgebied kan ons wel een beter idee geven van welke veranderingen we op het gebied van planten- en dierenpopulaties kunnen verwachten.”
