Poeh, dat ging maar net goed: aarde ontsnapte aan heuse superstorm in 2012

cme

De aarde is op 23 juli 2012 aan een ware ramp ontsnapt. Dat blijkt uit onderzoek van Amerikaanse en Chinese onderzoekers. De zon produceerde toen een bijzonder krachtige storm die de aarde net miste en zo bleven wij aardbewoners ternauwernood behoed voor grote problemen met onze communicatie, GPS en stroomnetwerk.

De onderzoekers analyseerden de ‘superstorm’ en ontdekten dat een enorme uitbarsting op de zon in ongeveer een kwartier tijd resulteerde in twee plasmawolken (wolken gevuld met geladen deeltjes). De zonnewinddeeltjes werden met een recordbrekende snelheid weggeslingerd en bewogen zich daarmee veel sneller dan we van magnetische stormen gewend zijn. Dat komt waarschijnlijk doordat de zon vier dagen eerder ook al een plasmawolk creëerde. Die maakte het pad vrij waardoor de plasmawolken zich met deze recordsnelheden van de zon vandaan konden bewegen.

Net als in 1859
Die deeltjes doorkruisten de baan van de aarde. Maar – gelukkig – bevond de aarde zich net aan de andere kant van de zon. De uitbarsting was dus niet op de aarde gericht en zo bleef ons een hoop ellende bespaard. Heel anders was het geweest als deze superstorm negen dagen eerder zou zijn geproduceerd. Dan had deze onze aarde vol geraakt. “Als deze de aarde geraakt had, zou het vergelijkbaar zijn geweest met de grote storm in 1859, maar het effect dat zo’n storm tegenwoordig – met onze moderne technologieën zou hebben – is enorm,” vertelt onderzoeker Janet Luhmann. Ze verwijst daarmee naar de zonnestorm die er in 1859 onder meer voor zorgde dat telegraafdraden knapten en er op verschillende plaatsen kortsluiting en brand ontstond.

Satelliet
Als de storm de aarde geraakt zou hebben, zou niet alleen op sommige plekken het elektriciteitsnetwerk het hebben begeven: ook satellieten zouden zijn uitgeschakeld. Daarmee zou onder meer navigeren en communiceren een groot probleem zijn geweest.

Magnetisch veld
Niet alleen de snelheid waarmee de zon deze plasmawolken creëerde, maakte dat de storm van juli 2012 zo gevaarlijk zou zijn geweest. Een andere belangrijke factor is dat deze een langdurig, op het zuiden gericht magnetisch veld produceerde. Dit veld zou op gewelddadige wijze met het op het noorden gerichte magnetische veld van de aarde zijn samengesmolten. Stormen die normaliter hun energie enkel op de polen afgeven, dumpen het nu in de stralingsgordels, ionosfeer en bovenste laag van de atmosfeer. Hierdoor ontstaat poollicht tot in de tropen aan toe. “Het magnetisch veld van de plasmawolken jaagt door het zonnestelsel heen, stapelt materiaal voor zich op en wanneer het de aarde raakt, duwt het het magnetisch veld van de aarde in vreemde richtingen en dumpt de energie rond de gehele planeet.”

Maar waarom maken onderzoekers zich zo druk over dit ‘Wat als…-scenario’? Luhmann legt het uit: “Mensen blijven zeggen dat dit zeldzame natuurrampen zijn, maar ze vinden plaats in het zonnestelsel, ook al zien wij ze niet. Het is net als aardbevingen. Het is moeilijk om mensen te doordringen van het feit dat ze zich daarop moeten voorbereiden tenzij je aardbeving met een kracht van 9 op de Schaal van Richter meemaakt.” Bovendien kan het observeren van deze superstormen – ook al missen ze de aarde – ons meer inzicht geven in het ruimteweer en het gedrag van de zon.

Bronmateriaal

"Fierce solar magnetic storm barely missed Earth in 2012" - Berkeley.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door NASA / STEREO.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd