De mensheid heeft al heel wat gepresteerd in de ruimte. Maar seks? Dat nog niet. Gaat het er ooit nog van komen?
Het lijkt misschien een beetje een banaal vraagstuk. Maar dat is het zeker niet. Wanneer we de plannen van ruimtevaartorganisaties bekijken dan zien we enorme ambities. Bijvoorbeeld een bewoonde basis op Mars. En misschien nog wel op vele andere (veel verder afgelegen) planeten. Het zijn plaatsen die in de toekomst misschien wel ons tweede thuis worden. Maar het voortbestaan van zo’n ver tweede thuis staat of valt met de mogelijkheid om voor nageslacht te zorgen.
Doemscenario
Anderen – waaronder Stephen Hawking – denken dat de mensheid vroeg of laat gedwongen wordt om de aarde te verlaten. Klimaatverandering, uitputting van grondstoffen, voedseltekorten, enzovoort. Het zijn allemaal problemen die ons straks misschien dwingen om (een deel van) de mensheid naar een andere planeet te verplaatsen. En ook in dit doemscenario is voortplanting in de ruimte van het grootste belang.
Lastig
Maar kan het ook? Voortplanten in de ruimte? Deskundigen zijn er nog niet helemaal uit, maar één ding staat vast: het zal niet gemakkelijk zijn.
Eén van de grootste problemen in de ruimte is de gewichtloosheid. Zo is het al heel erg moeilijk om twee mensen simpelweg bij elkaar te houden. Schrijfster Vanna Bonta bedacht daar in 2006 iets op. 2Suit: twee pakken die heel gemakkelijk aan elkaar gekoppeld kunnen worden, waardoor twee mensen geen moeite hoeven doen om bij elkaar te blijven en zich dus op andere dingen kunnen richten. Het pak is ook getest en wel aan boord van een vliegtuig waarmee gedurende enkele minuten gewichtloosheid kan worden gecreëerd. Deze test verliep goed: met het pak konden twee mensen gemakkelijker bij elkaar in de buurt blijven. Het is een begin, maar bewijst nog lang niet dat seks in de ruimte mogelijk is.
Probleempjes
Er zijn namelijk nog wel wat meer probleempjes. Hoe aantrekkelijk is het bijvoorbeeld als zweetdruppeltjes rondom een vrijend koppel heen zweven? Laat staan als andere lichaamssappen ontsnappen. Daarnaast is de bloeddruk in de ruimte lager en is het dus maar de vraag of mannen een volledige erectie kunnen krijgen. En dan is het ook nog een hele kunst om gewichtloos te rollebollen zonder er misselijk van te worden.
Zwanger
Seks hebben valt dus al niet mee. Maar datzelfde geldt hoogstwaarschijnlijk voor de voortplanting. Stel: een man en vrouw hebben seks, dan is het nog maar de vraag of dat een gezond kindje oplevert. Uit recentelijk onderzoek is bijvoorbeeld gebleken dat kosmische straling een serieus probleem is. Deze straling bestaat uit geladen deeltjes die DNA aantasten en zo cellen kunnen vernietigen of beschadigen. Een ongeboren kindje kan daardoor ernstig gehandicapt raken of onvruchtbaar te wereld komen. Die kosmische straling speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol wanneer we naar Mars trekken.
Rat
En ook de gewichtloosheid kan wel eens problemen opleveren, zo is gebleken uit experimenten met ratten. Ratten kregen in de ruimte gezonde jongen. Maar die jongen hadden de eerste week bijzonder veel moeite om van hun rug op hun buik te draaien: een kunstje dat ze op aarde geen moeite kost. Waarschijnlijk komt dat doordat ze zich door de gewichtloosheid anders ontwikkelen. Mannelijke ratten die in de ruimte zijn geweest en later met een vrouwtje paren dat altijd op aarde is gebleven, krijgen daarop soms jongen met problemen. De jongen lopen achter in de ontwikkeling en hebben last van allerlei lichamelijke ongemakken. Aangezien zwaartekracht ook bij de ontwikkeling van een menselijke foetus belangrijk is, is het aannemelijk dat een volledige zwangerschap in gewichtloosheid de ontwikkeling van het ongeboren kindje geen goed doet. Maar nogmaals: hard bewijs daarvoor is er dus niet.
Voor nu moeten wetenschappers wanneer ze zich over deze kwestie buigen laten leiden door experimenten met dieren en theorieën over hoe gewichtloosheid en kosmische straling mensen beïnvloedt. We zijn tenslotte nog niet klaar voor echte experimenten met mensen. En het lijkt erop dat de prioriteiten van ruimtevaartorganisaties daar ook niet liggen. Tot grote frustratie van sommige wetenschappers die denken dat seks in de ruimte van groot belang is voor de ontwikkeling van bases op bijvoorbeeld Mars.
Welbeschouwd kunnen we concluderen dat de mensheid op dit moment nog niet klaar is voor seks in de ruimte. Maar dat wil niet zeggen dat het niet tot de mogelijkheden behoort. Zo wordt seks al een stuk gemakkelijker als we een manier vinden om kunstmatige zwaartekracht te fabriceren. En de voortplanting wordt in theorie al veiliger wanneer we materialen ontwikkelen die kosmische straling niet doorlaten. Maar zover zijn we nog niet. Veel wetenschappers zijn er echter wel van overtuigd dat we ooit zover komen. Maar daarvoor moet dit onderwerp zich eerst van zijn taboe-status ontdoen. Ruimtevaartorganisaties moeten het willen omarmen. Nu weigeren ze dat nog pertinent. Maar misschien dat de opkomst van de commerciële ruimtevaart er wel anders tegenaan gaat kijken. Niet zozeer uit goodwill naar onze soort, maar eerder vanuit commercieel perspectief. Want verkopen romantische ruimtereisjes naar hotels in een baan rondom de aarde niet beter als mensen weten dat ze op deze unieke locatie en onder unieke omstandigheden ook seks kunnen hebben? Wederom geldt: zover zijn we nog niet. Maar wat niet is, kan nog komen. En aangezien de drang om de ruimte in te gaan misschien wel net zo groot is als de drift om seks te hebben, mogen we er vanuit gaan dat de wetenschap ook dit hobbeltje op de weg naar verre ruimtereizen vereffent.
