De vijf beste tips om beter te communiceren

Goed communiceren is van levensbelang. Wie goed communiceert heeft een grotere kans om aangenomen te worden voor die ene toffe baan of creëert een hechtere band met vrienden en familieleden. De vijf beste tips uit het boek ‘People Skills’ van Robert Bolton op een rij!

Je kent het vast wel: je lucht je hart bij je beste vriend en hij verpest de sfeer door flink te gapen. Waarschijnlijk stop je met praten en heb je geen zin meer om verder uit te weiden over het onderwerp. Je vriend ‘blokkeert’ goede communicatie.

En zo zijn er tal van voorbeelden te bedenken van communicatiemissers. Schrijver Robert Bolton kent ze allemaal en doet al een lange tijd onderzoek naar communiceren.“Effectieve communicatie is niet iets wat mij zomaar is komen aanwaaien”, schrijft hij in het voorwoord van ‘People Skills‘. “Als ik van jongs af goed was geweest in communicatie met anderen, zou ik er nooit zo’n grondige studie van hebben gemaakt.”

people-skillsCommunicatie is enorm belangrijk, zeker in deze eenzame tijd. “Er zijn verschillende redenen voor toegenomen eenzaamheid in onze maatschappij”, zegt Bolton. “Materialisme (troost zoeken in dingen in plaats van mensen), de mobiliteit van mensen, ontwrichte gezinnen en de bureaucratische structuur van organisaties zijn er maar een paar van. Een andere oorzaak is gebrekkige communicatie.”

En geloof het of niet: maar goed communiceren is een sleutel tot succes op alle gebieden. Bolton: “Je productiviteit gaat enorm omhoog als je goed kunt communiceren. Communicatieve vaardigheden zijn middelen tot succes op je werk.” Dit geldt ook voor ziekten. “Veel mensen zijn van mening dat geestesziekten vooral voortkomen uit gebrekkige communicatie. Carl Rogers zegt hierover: de hele taak van psychotherapie is het rechtzetten van een fout in de communicatie.” En het mooie van dit alles is dat ook jij kunt veranderen.

Tip 1: vermijd blokkades
Wanneer een ander tegen je praat, ben je waarschijnlijk snel geneigd om een reactie te geven. Veel reacties zijn communicatiebarrières. Deze highriskreacties hebben vaak een negatieve invloed op een gesprek, waardoor een conversatie wordt belemmerd. Er zijn in totaal twaalf barrières, die in te delen zijn in drie groepen: beoordelen, oplossingen geven en de problemen van de ander omzeilen. Bij beoordelen bekritiseer je jouw gesprekspartner of bedrijf je psychologie van de koude grond (‘je doet dat om mij te ergeren’ of ‘je bent een open boek voor me’). Ook beoordelend prijzen (‘je kunt zo goed schrijven, wil je een gedicht voor mij maken?’) is een blokkade. Volgens Bolton is het beoordelen van je gesprekspartner de grootste blokkade. Een andere groep blokkades betreft het aanreiken van oplossingen aan anderen. Je kunt een oplossing dwingend geven (‘je moet…’) of juist moraliserend (‘het is het juiste om te doen’). Echter zit iemand niet te wachten op advies. Advies is namelijk een fundamentele belediging van de intelligentie van de ander. De laatste barrières vallen onder de groep ‘problemen van de ander omzeilen’. Deze barrières worden ingezet om het gesprek te laten ontsporen. Stel, iemand heeft het over zijn gebroken heup, dan wil je die persoon wellicht afleiden met een leuk verhaal over je kat, maar dit vormt absoluut een blokkade. Ook het noemen van logische argumenten – ja mannen, dat doen wij vaak – is niet goed, want hiermee houd je de ander op een emotionele afstand. Ook geruststellen kan een wig drijven.

Oogcontact is belangrijk tijdens een gesprek. Afbeelding: 3dman_eu / Pixabay

Tip 2: luister met heel je lichaam
Communiceren is meer dan alleen maar luisteren. Je luistert met heel je lichaam. Hang niet in de stoel, maar buig je lichaam naar de spreker toe. Maak oogcontact en zorg voor een niet-afleidende omgeving. Stel, de televisie staat aan – en je oog trekt er regelmatig naar toe – dan is dit niet goed voor het gesprek. Effectieve aandacht tijdens een gesprek kan menselijke relaties enorm veel goed doen, want het laat de ander zien dat je in hem of haar geïnteresseerd bent.

Probeer ook echt te luisteren naar de persoon. Stel niet teveel vragen en spoor je gesprekspartner minimaal aan. Het is niet erg als er af en toe wat stilte valt.

Maar wat als iemand niet wil praten en je merkt dat er iets aan de hand is? Gebruik dan deuropeners. Beschrijf de lichaamstaal van de ander (‘je ziet er niet happy uit’) en nodig hem/haar uit om te praten (‘ga door, ik wil graag meer horen’).

Tijdens het gesprek probeer je de ander zoveel mogelijk te spiegelen. Een spiegelende reactie is vrij van een oordeel. Probeer de reactie van je gesprekspartner beknopt samen te vatten (oftewel parafraseren) en spiegel emoties. Dit laatste kan lastig zijn, maar probeer tijdens een gesprek op gevoelswoorden te letten. Spiegelen werkt echt, want het biedt een check voor accuratesse én een kanaal waardoor zorgzaamheid en warmte kan worden gecommuniceerd.

Lichaamstaal vertelt een verhaal. Afbeelding: rawpixel / Pixabay

Tip 3: let op lichaamstaal
Wanneer je met iemand praat, ontleen je slechts een klein deel van je begrip aan woorden. Non-verbale communicatie is veel belangrijker. Tijdens een gesprek lekken mensen deze verhulde gevoelens. Het is daarom belangrijk om lichaamstaal goed te observeren. Let op de gezichtsuitdrukking van de ander (twinkelen de ogen? Worden de ogen rood?) en op het stemgebruik (stijgende toon = verbazing, hoge stem = enthousiasme). Ook de kleding, verzorging en omgeving vertellen een verhaal en geven je aanwijzingen om goed te reageren.

Tip 4: verbeter je spiegelvaardigheden
Nu denk je misschien: “dit kan ik allemaal al!” Prima, maar werk je ook aan het verbeteren van die spiegelvaardigheden? Misschien reageer je wel goed, maar varieer je niet in de reacties die je geeft. Of doe je vaak net alsof je begrijpt wat een spreker zegt, terwijl je niet oplet, puur vanuit het ‘goed’ communiceren. Het is juist goed om in zo’n geval te zeggen: “sorry, ik kon je volgen tot aan het moment dat je man ziek werd. Ik wil graag nog eens horen wat er toen gebeurde.”

Probeer ook te groeien in het spiegelen van reacties. Iemand zegt tegen jou dat New York een schitterende stad is. Reageer dan niet met een zin als “Je vindt New York dus wel mooi”, want dat ligt emotioneel mijlenver van schitterend.

Probeer in plaats van agressief eens assertief te reageren. Afbeelding: sasint / Pixabay

Tip 5: wees assertief
Communiceren is niet alleen luisteren, maar ook spreken. Probeer altijd assertief te communiceren. Stel, je zit in de bioscoop en iemand voor jou praat heel hard, dan kun jij je mond houden, maar dan ben je onderdanig. Wanneer je een bak popcorn over de persoon gooit en schreeuwt “kop dicht”, dan reageer je agressief. Assertief reageren is dat je de persoon aankijkt en zegt: “Jouw gepraat verstoort mijn plezier in de film.”

In onze cultuur worden onderdanige mensen vaak aardig genoemd. Zeg maar zelf: wat vind jij een aardig kind? Waarschijnlijk een kind dat rustig en gehoorzaam is. De tol van ‘aardig’ onderdanig gedrag is dat een persoon niet ten volle leeft. Hij of zij vaart niet een eigen koers. De relaties van die persoon zijn vaak minder bevredigend en intiem.

Lijnrecht tegenover onderdanig gedrag staat agressief gedrag. Hoewel agressief gedrag enkele voordelen heeft – een agressieve persoon krijgt wat hij wil hebben – zijn de mogelijke negatieve gevolgen talrijk. Veel mensen gedragen zich agressief, omdat ze zich zwak voelen. Agressie maakt hen zwakker. Daarnaast leidt agressief gedrag vaak tot een verlies van zelfbeheersing en zorgt agressie voor tegenstand.

Wil je graag assertiever worden? Volg een assertiviteitstraining!

People Skills (****)
Ik ben vrij nuchter van aard en geloof niet in zelfhulpboeken. People Skills stijgt echter boven andere zelfhulpboeken uit. De schrijver gaat de diepte in en komt met goed, duidelijk advies voor de lezer. Geen wollig geneuzel dus. People Skills heeft mijn manier van communiceren absoluut beïnvloed. Zo probeerde ik in het verleden problemen van anderen vaak te omzeilen in gesprekken. Dit is nu anders, omdat ik mij bewust ben van deze barrières. Een aanrader voor iedereen die meer mensenkennis wil ontwikkelen.

Bronmateriaal

"People Skills" - Robert Bolton
Afbeelding bovenaan dit artikel: Free-Photos / Pixabay.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd