Voyager 1 bereikte de interstellaire ruimte op sterfdag van Neil Armstrong

voyager-1

Voyager 1 heeft officieel het zonnestelsel verlaten en is het eerste door de mens gemaakte object in de interstellaire ruimte. Dit bevestigt de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA vanavond. Vorige maand berichtte Scientias.nl al over een onderzoek waaruit bleek dat Voyager 1 in 2012 het zonnestelsel heeft verlaten. Nu komt een tweede team van wetenschappers met andere observaties, maar dezelfde conclusie.

One small step for machine, one gaint leap for mankind

De onderzoekers van de universiteit van Maryland bevestigden in augustus dat de grens van het magnetisch veld naar de interstellaire ruimte niet zo scherp is. Toen de Voyager 1 vorig jaar de grens overging, bleef een verandering in de richting van het magnetisch veld uit, omdat de magnetisch veldlijnen van de interstellaire ruimte en die van onze zon door elkaar heen krioelen.

Plasmaveranderingen
Nu komt een team van Amerikaanse wetenschappers met meer overtuigende bewijzen. Hoewel Voyager 1 geen werkende plasmasensor meer heeft, gebruikt de ruimtesonde andere instrumenten om de dichtheid van het plasma te meten. In maart 2012 vond er een grote uitbarsting op de zon plaats. Dertien maanden later – in april 2013 – arriveerden de naweeën van deze uitbarsting bij Voyager 1. Het plasma rondom de ruimtesonde begon te vibreren als een vioolsnaar. De frequentie van deze oscillaties zegt iets over de plasmadichtheid. Wat blijkt: de berekeningen tonen aan dat het plasma rondom de ruimtesonde in april 2013 veertig keer dichter was dan enkele jaren eerder in de buitenste zone van de heliosfeer. Als het plasma écht zo dicht is, dan is er maar één verklaring: Voyager 1 bevindt zich in de interstellaire ruimte.

“Toen we deze oscillaties zagen, deden we natuurlijk een vreugdedansje”, zegt onderzoeker Don Gurnett van de universiteit van Iowa. “De gegevens lieten zien dat we een nieuw gebied hadden bereikt. Een gebied dat radicaal anders is dan de heliosfeer.”

De heliosfeer. Deze afbeelding stamt uit 2005 en laat dus niet de huidige locatie van Voyager 1 zien. Op dit moment bevindt Voyager 1 zich buiten de grens van de heliosfeer. Afbeelding: NASA / Walt Feimer.
De heliosfeer. Deze afbeelding stamt uit 2005 en laat dus niet de huidige locatie van Voyager 1 zien. Op dit moment bevindt Voyager 1 zich buiten de grens van de heliosfeer. Afbeelding: NASA / Walt Feimer.
Geschiedenis in een notendop

Voyager 1 werd in 1977 gelanceerd om enkele grote gasplaneten te fotograferen. De sonde is met diverse instrumenten uitgerust en onderzoekt onder meer plasmagolven, het magnetisch veld, kosmische straling en geladen deeltjes. Naast Voyager 1 is er ook nog een Voyager 2: deze sonde werd zo’n zestien dagen voor Voyager 1 gelanceerd.

Sterfdag Armstrong
Wetenschappers hebben zelfs een exacte datum waarop Voyager 1 de interstellaire ruimte heeft bereikt: 25 augustus 2012. Toen werden voor het eerst grote veranderingen gemerkt in de dichtheid van de elektrisch geladen deeltjes. Om even meer context aan deze datum te geven: op 25 augustus 2012 overleed Neil Armstrong.

Meer inzichten
Twee onafhankelijke onderzoeken tonen aan dat Voyager 1 in 2012 het zonnestelsel verliet. Daarmee kan de ‘welles-nietes’-discussie eindelijk gesloten worden. Voyager 1 is het eerste door de mens gemaakte object in de interstellaire ruimte en zal in de toekomst voor veel nieuwe inzichten gaan zorgen. We weten immers nog weinig over de vrij lege ruimte tussen sterren. Wellicht gaat Voyager 1 hier duidelijkheid in scheppen.

Bronmateriaal

NASA persbericht

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd