Heeft Stonehenge een zusje in Zweden?

Stonehenge heeft een jonger zusje: Ales stenar in Zweden. Wetenschappers zijn er van overtuigd dat het monument een kalender is.

In 1989 werd het stenen monument ontdekt in het Zweedse landschap Skåne. Nu, 23 jaar later, zeggen wetenschappers Ales stenar te hebben ontcijferd. In een onderzoek schrijven zij dat het monument gebouwd werd als een kalender, net zoals Stonehenge. Beiden lijken gebouwd met dezelfde basale meetkunde in het achterhoofd. De overeenkomsten tussen de monumenten suggereren dat er sprake is van een Engelse invloed in het zuidelijke Scandinavië.

De opbouw van Ales stenar hangt nauw samen met de zonsopkomst en zonsondergang bij de winter- en zomerwende (blauwe pijlen). De 'cup marks' op de twee stenen (nummers acht) hangen samen met de bewegingen van de zon.
Ales stenar
Ales stenar werd volgens de onderzoekers in de late Bronstijd, tussen ongeveer 600 en 800 voor Christus, gebouwd en heeft de vorm van een 69,8 meterlang en 18,8 meter wijd schip. Het bestaat uit 57 rechtopstaande stenen. Het stenen schip is georganiseerd als een kalender die de jaarlijkse en dagelijkse bewegingen van de zon aanwijst. Het bevindt zich boven op een 40 meter hoge morene, een landvorm gevormd door een gletsjer of ijskap. Een aantal stenen zit vol ‘cup marks‘, dit zijn inkervingen die vaak op megalithische stenen werden aangebracht. Dit was erg populair tijdens de Bronstijd, maar ook tijdens de nieuwe steentijd en de vroege ijzertijd. Op twee stenen zijn de ‘cup marks‘ op de top uitgelijnd naar de bewegingen van de zon (zie afbeelding). Een eerste aanwijzing dat Ales stenar in de Bronstijd gebouwd werd, en een kalender is.

Kalender
De onderzoekers fotografeerden een jaar lang de zonsopkomst en zonsondergang op verschillende dagen en tijdstippen. Hieruit blijkt dat een dag 16 stenen telt en dat iedere steen 1,5 uur representeert. Ook ontdekte het team dat de meting van Ales stenar sterk lijkt op de Megalithic Yard. Dit is een bepaalde meting die in heel Engeland werd gebruikt tijdens de Brons- en nieuwe steentijd. Hoewel het monument de vorm van een schip heeft, zien de onderzoekers er ook andere vormen in. Zoals een rechthoek van de vier stenen genaamd nummer 8 in de afbeelding. Maar ook een cirkel door de hoeken van de rechthoek en de stenen die vanaf het midden uitlijnen naar de zonsopkomst bij de zomerwende en de zonsondergang bij de winterwende. Daarnaast is er een uitlijning te zien vanaf de zonsopkomst bij de zomerwende. De drie meetkundige tekenen hebben de wetenschappers gebruikt in hun vergelijking met Stonehenge.

De verschillende stenen lijnen allemaal uit naar een zonsopkomst of zonsondergang in verschillende jaargetijden. De equinoxen moeten de herfst en lente voorstellen.

Stonehenge
En deze vergelijking lijkt goed bewijs te zijn voor het feit dat Stonehenge er een zusje bij heeft. Want Stonehenge heeft exact de drie zelfde eigenschappen als het monument in Zweden. De rechthoek die gevormd wordt door de zogeheten Station stones, de cirkel die ook wel Aubrey Holes wordt genoemd en de lijn van de eerste zonnestralen bij de zomerwende. In de laatste afbeelding zijn twee foto’s van zowel Stonehenge als Ales stenar over elkaar heen gelegd. De cirkels overlappen elkaar perfect en de uitlijning van de eerste zonnestralen bij de zomerwende zijn identiek. “Dit kan nauwelijks toeval zijn. Het suggereert dat beide monumenten volgens de zelfde meetkundige principes zijn gebouwd. Het klinkt misschien wonderbaarlijk vanwege de afstand tussen de twee bouwwerken en het verschil in tijd. Stonehenge werd namelijk gebouwd in de nieuwe steentijd, veel eerder dan Ales stenar. Maar het is mogelijk dat er toch een grotere culturele uitwisseling is geweest tussen Engeland en Scandinavië dan voorheen werd gedacht,” schrijft Nils-Axel Mörner, de auteur van het onderzoek.

De drie meetkundige eigenschappen in Stonehenge kunnen ook gezien worden in Ales stenar.
Hoewel Mörner ervan overtuigd is dat het om een kalender gebouwd in de Bronstijd gaat, twijfelen anderen daaraan, zo meldt Livescience. Zij gebruiken onder andere doorslaggevende koolstofdateringen als argument. Volgens hen zou Ales stenar 1400 jaar geleden gebouwd zijn, aan het einde van de Scandinavische IJzertijd. Volgens Mörner is het echter overduidelijk, Ales stenar werd gebouwd in de Bronstijd als een kalender. “Beide monumenten zijn gebouwd met dezelfde meetkunde en gebruiken de Megalithic Yard als meting,” schrijft hij. “Stonehenge heeft een jonger zusje, maar zij is zo veel mooier.” De wetenschapper vindt dan ook dat Ales stenar moet worden opgenomen in de Werelderfgoedlijst.

Bronmateriaal

"Stonehenge Has Got a Younger Sister Ales Stones in Sweden Decoded " - scirp.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Fred J (cc via commons.wikimedia.org).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd