Sinds 1880 waren er slechts drie jaren waarin de gemiddelde temperatuur hoger lag.
De gemiddelde wereldwijde temperatuur lag in 2018 0,83 graden Celsius hoger dan gemiddeld in de periode tussen 1951 en 1980 het geval was. En daarmee is 2018 het op drie na warmste jaar ooit gemeten. Alleen 2016, 2017 en 2015 waren warmer.
Het onderzoek
Onderzoekers van NASA, NOAA (National Oceanic and Atmospheric Administration) en de WMO (World Meteorological Organization) trekken die conclusie onafhankelijk van elkaar. Ze baseren zich op metingen van zo’n 6300 weerstations wereldwijd. De oppervlaktetemperatuur van de oceanen werd gemeten door apparatuur aan boord van schepen en boeien. En ook op Antarctische onderzoekstations werden data verzameld.
Trend
De verzamelde gegevens onthullen dat 2018 past in de trend die we op lange termijn zien. Sinds 1880 is de wereldwijde oppervlaktetemperatuur geleidelijk aan met zo’n 1 graad Celsius gestegen. Die opwarming is grotendeels te wijten aan menselijke activiteiten en dan met name een flinke toename in de uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2.
“De temperatuurtrend op lange termijn is veel belangrijker dan de ranglijst van individuele jaren,” benadrukt Petteri Taalas, secretaris-generaal van de WMO. “De 20 warmste jaren ooit gemeten vonden in de afgelopen 22 jaar plaats. De mate van opwarming in de afgelopen vier jaar is uitzonderlijk, zowel op het land als in de oceaan.”
Records
Dat 2018 de boeken in zou gaan als een warm jaar, hebben velen ongetwijfeld al vermoed. Grote delen van Europa, Nieuw-Zeeland, het Midden-Oosten en Rusland hadden in de zomer van 2018 te maken met recordbrekend hoge temperaturen. Het leidde tot grote problemen, zoals droogte en bosbranden.
Wat het jaar 2019 gaat brengen, is koffiedik kijken. Maar afgaand op wat we in de eerste maand van dit jaar hebben gezien, lijkt het erop dat ook 2019 keurig in de trend gaat passen. Zo heeft Australië zojuist de warmste januari ooit gemeten achter de rug. Het land werd getroffen door hittegolven die zowel qua schaal als duur hun weerga niet kennen. En Tasmanië maakte de droogste januari ooit gemeten door, wat resulteerde in vernietigende bosbranden. Ondertussen was het in Noord-Amerika extreem koud. “Het koude weer in het oosten van de Verenigde Staten ontkracht klimaatverandering niet,” benadrukt Taalas. “Het Arctisch gebied warmt twee keer sneller op dan de rest van de wereld. Een groot deel van het ijs in dit gebied is gesmolten.” En dat is van invloed op weerpatronen op het noordelijk halfrond. Zo is de extreme kou op lagere breedtes te herleiden naar wat er in het Arctisch gebied gebeurt. “Wat op de polen gebeurt, blijft niet op de polen, maar beïnvloedt weer- en klimaatomstandigheden op lagere breedtes waar honderden miljoenen mensen wonen.”
