2019 komt eraan en dit worden de hoogtepunten in de ruimtevaart

Zowel ruimtevaartorganisaties als -bedrijven hebben grote plannen voor 2019!

1. Scheervlucht langs Ultima Thule
Je bent misschien nog maar net bekomen van al die oliebollen op oudejaarsavond en de eerste – en één van de spannendste – ruimtemissies eist je aandacht al op. Op 1 januari scheert ruimtesonde New Horizons rakelings langs Kuipergordelobject Ultima Thule. Het gebeurt allemaal om 6.33 uur (Nederlandse tijd). Of de scheervlucht volgens plan is gegaan, weten we naar verwachting tegen het eind van de middag. Het plan is om New Horizons op 3500 kilometer afstand langs Ultima Thule te laten scheren. Het betekent dat de afstand tussen de sonde en Ultima Thule veel kleiner is dan de afstand tussen de sonde en Pluto (waar New Horizons in 2015 op zo’n 12.550 kilometer afstand langs schoot). De missie levert naar verwachting dan ook spectaculaire foto’s op. Meer weten over de missie en wat onderzoekers dankzij de scheervlucht te weten hopen te komen? Lees dan eens het interview met Simon Portegies Zwart, die terugkijkend op de spectaculaire scheervlucht langs Pluto niet gek opkijkt als ook de naderende scheervlucht langs Ultima Thule resulteert in ontdekkingen waar we ons nu nog geen voorstelling van kunnen maken. “Als je tijdens een scheervlucht langs het eerste en beste Kuipergordelobject (Pluto, red.) al zoveel verrassingen tegenkomt, wat zullen we in dit gebied dan nog meer voor fantastisch mooie dingen gaan zien?”

Een artistieke impressie van New Horizons en Ultima Thule. Het Kuipergordelobject werd in 2014 ontdekt en bevindt zich zo’n 1,6 miljard kilometer voorbij Pluto. Afbeelding: NASA / JHUAPL / SwRI.

2. Ruimtebedrijven gaan astronauten lanceren
Op 17 januari richten de spotlights zich op SpaceX. Het ruimtevaartbedrijf lanceert dan de Crew Dragon: een ruimtevaartuig dat geschikt is voor personenvervoer. Het ruimtevaartuig zal – onbemand – naar het ISS vliegen, aanmeren en een paar weken met het ISS rond de aarde cirkelen alvorens weer terug te keren richting het aardoppervlak. De demonstratiemissie is natuurlijk een opmaat naar meer. Uiteindelijk hoopt SpaceX in juni 2019 voor het eerst een bemande Crew Dragon naar het ISS te laten vliegen. Een mijlpaal. Het zou namelijk voor het eerst zijn dat een ruimtevaartbedrijf astronauten naar het ISS brengt. Bovendien kunnen er dan voor het eerst in acht jaar tijd weer astronauten vanaf Amerikaanse bodem gelanceerd worden. Sinds de spaceshuttle in 2011 met pensioen ging, is NASA voor het lanceren van astronauten namelijk afhankelijk van de Russische Sojoez-capsule. In 2019 moet daar verandering in komen. Naast SpaceX zal ook Boeing komend jaar astronauten gaan lanceren. De eerste onbemande testvlucht van de Boeing CST-100 Starliner zal – zoals het er nu naar uitziet – in maart 2019 plaatsvinden, waarna – als alles volgens plan gaat – in augustus 2019 een bemande Boeing CST-100 Starliner gelanceerd wordt.

De Israelische maanlander die in februari gelanceerd moet worden. Hier is te zien hoe een tijdcapsule in de lander wordt geplaatst. Afbeelding: SpaceIL.

3. Naar de maan!
Ook onze natuurlijke satelliet blijft in 2019 trekken. Op 4 januari zet de Chang’e 4-lander van de Chinezen (die reeds gelanceerd is) voet in de Von Kármán-krater. Het is voor het eerst dat er een lander voet zet op de achterzijde van de maan. Maar er gaat nog veel meer gebeuren op het maanoppervlak. Zo zal eind januari de Chandrayaan 2-missie van start gaan. Deze missie van de Indiase ruimtevaartorganisatie bestaat uit een orbiter, lander en rover. De lander en rover moeten nabij de zuidpool van de maan neerkomen. Maar de Indiërs zijn niet de enigen die in 2019 naar de maan gaan. Ook non-gouvernementele ruimteorganisaties staan te springen om de maan te verkennen. Zoals het er nu naar uitziet, is de Israëlische oud-Lunar X Prize-deelnemer SpaceIL de eerste die het ook daadwerkelijk gaat lukken. De organisatie hoopt in februari 2019 een lander op de maan te zetten. In de zomer volgt ook een Duitse oud-deelnemer aan de Google Lunar XPrize: PTScientists. De non-gouvernmentele organisatie zal twee maanrovers naar de landingsplek van Apollo 17 sturen en hoopt dat de rovers erin slagen om NASA’s Lunar Roving Vehicle (een soort maanauto die tijdens de Apollo 17-missie is gebruikt) op te sporen en te fotograferen. Ergens in het vierde kwartaal wil ook het ruimtebedrijf Moon Express de maan op gaan zoeken en een lander op het maanoppervlak zetten. In december doet China er nog een schepje bovenop met de Chang’e 5-missie. Tijdens deze missie zullen op de maan wat stof en gesteente verzameld en terug naar de aarde gebracht worden.

CHEOPS wordt in een baan rond de aarde geplaatst. Afbeelding: ESA / ATG medialab.

4. Exoplaneten-onderzoek
In het najaar wordt ook CHEOPS gelanceerd. De satelliet moet meer inzicht geven in exoplaneten die rond vrij heldere sterren cirkelen en een massa hebben die tussen de massa van de aarde en de massa van Neptunus in zit. Naar verwachting resulteert de missie in nauwkeurige metingen van de straal van planeten en kan er uiteindelijk ook meer gezegd worden over de dichtheid en dus de samenstelling van de planeten. “De CHEOPS-missie is een mijlpaal in het onderzoek naar exoplaneten in de nabijheid van ons zonnestelsel,” aldus astrofysicus Christopher Broeg, projectmanager en verbonden aan de universiteit van Bern. “Het brengt ons dichter bij ons doel om op een dag een planeet te ontdekken die dezelfde eigenschappen heeft als de aarde en mogelijk net zo goed in staat is om leven te herbergen.”

Ryugu. Afbeelding: JAXA, University of Tokyo, Kochi University, Rikkyo University, Nagoya University, Chiba Institute of Technology, Meiji University, University of Aizu, AIST.
5. Afscheid van Ryugu
In december zal Hayabusa2 de planetoïde Ryugu verlaten en koers zetten naar een oude bekende: de aarde. De sonde moet hier – nog te verzamelen materiaal van Ryugu – afleveren. Naar verwachting komt de sonde eind 2020 op onze planeet aan.

6. En nog veel meer
Daarnaast staan er natuurlijk weer diverse bemande en onbemande vluchten naar het ISS op het programma en zullen er talloze satellieten in een baan rond de aarde worden geplaatst ten behoeve van navigatie, communicatie en/of onderzoek. En dan zijn er natuurlijk ook nog de lopende ruimtemissies. Denk aan de Parker Solar Probe die in 2019 nóg dichter bij de zon in de buurt zal komen. Of Juno die nog altijd rond Jupiter cirkelt. Maar ook OSIRIS REx is een missie om in de gaten te houden. De sonde arriveerde onlangs bij planetoïde Bennu en doet komend jaar uitgebreid onderzoek naar de planetoïde. Het is allemaal voorbereidend werk voor 2020: het jaar waarin de sonde materiaal van Bennu zal halen en opslaan om het vervolgens in 2023 weer af te leveren op aarde. Ook mogen we onder meer reikhalzend uitzien naar de ingebruikname van Marslander InSight en nieuwe resultaten van planetenjager TESS.

Je ziet het: voor 2019 staat er genoeg op de planning. En natuurlijk hopen we je ook regelmatig te verrassen met ontdekkingen die niemand zag aankomen. Stay tuned!

Bronmateriaal

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA / JHUAPL / SwRI

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd