219 nieuwe kandidaat-planeten ontdekt in Kepler-data

Waaronder 10 aardachtige exemplaren die zich in de leefbare zone rondom hun ster bevinden.

Met de 219 nieuwe kandidaat-planeten komt het totale aantal (kandidaat-)planeten dat Kepler heeft gevonden op 4034. Van 2335 van deze planeten is het bestaan inmiddels officieel bevestigd. Van de grofweg 50 planeten die net zo groot zijn als de aarde en zich in de leefbare zone bevinden, weten we zeker dat iets meer dan de helft (zo’n dertig exemplaren) echt bestaat.

Hoe werkt Kepler?

Kepler ontdekt planeten door langdurig naar sterren te staren. Wanneer de helderheid van deze sterren regelmatig afneemt, kan dat erop wijzen dat er zo af en toe een planeet voor de ster langs beweegt.

De nieuwe analyse
Onderzoekers ontdekten de 219 kandidaat-planeten toen ze zich nog eens bogen over de gegevens die Kepler in de eerste vier jaren van zijn carrière verzamelde. Om vast te stellen hoeveel planeten in deze gegevens over het hoofd waren gezien, stopten de onderzoekers er hun eigen gesimuleerde planeet-signalen tussen en gingen na hoeveel van deze signalen terecht als planeet gemarkeerd werden. Vervolgens voegden ze aan de data signalen toe die afkomstig leken te zijn van een planeet, maar dat niet waren en gingen na hoe vaak die signalen onterecht gemarkeerd werden als afkomstig van een kandidaat-planeet. Zo konden ze vaststellen welk type planeet vaker dan op basis van de werkelijkheid gerechtvaardigd is in de data gemarkeerd wordt als ‘kandidaat-planeet’ en welk type planeet minder vaak dan op basis van de werkelijkheid gerechtvaardigd is in diezelfde data gedetecteerd wordt. “Deze zorgvuldig samengestelde catalogus legt de basis voor het beantwoorden van één van de prangende vragen in de astronomie: hoeveel aardachtige planeten zijn er in het universum?” stelt onderzoeker Susan Thompson.

Twee smaakjes
Maar onderzoekers breiden niet alleen het aantal bekende exoplaneten flink uit. Ze trekken op basis van de complete Kepler-catalogus – en met een beetje hulp van het Keck Observatory – namelijk nog een interessante conclusie. Zo zouden de meeste exoplaneten die tot op heden ontdekt zijn, onder te brengen zijn in twee categorieën. De ene categorie bestaat uit rotsachtige planeten die ongeveer net zo groot zijn als de aarde (tot wel 1.75 keer zo groot als de aarde). De andere categorie omhelst de zogenoemde mini-Neptunussen, planeten die 2 tot 3,5 keer zo groot zijn als de aarde, maar geen vast oppervlak hebben en omringd worden door een dichte atmosfeer.

Verrassing
“In het zonnestelsel zijn geen planeten te vinden die qua grootte tussen de aarde en Neptunus inzitten,” vertelt onderzoeker Erik Petigura. “Eén van de grote verrassingen van Kepler is dat bijna elke andere ster minstens één planeet heeft die groter is dan de aarde, maar kleiner dan Neptunus. Wij willen echt graag weten wat dit voor mysterieuze planeten zijn en waarom we ze in het zonnestelsel niet hebben.”

2018
Terwijl astronomen zich het hoofd breken over dit soort kwesties, gaat Kepler gewoon door. De telescoop zou nog voldoende brandstof hebben om tot oktober 2018 actief te blijven.

De ontdekkingen die Kepler heeft gedaan en wellicht het komende jaar nog gaat doen, zijn bijzonder belangrijk. Uit de Kepler-catalogus kunnen we de meest interessante exemplaren (vaak de planeten die qua omvang vergelijkbaar zijn met de aarde en in de leefbare zone rond hun ster cirkelen) selecteren voor vervolgonderzoek. Met de volgende generatie telescopen moet het bijvoorbeeld mogelijk zijn om sommige van deze exoplaneten direct waar te nemen en de samenstelling van hun eventuele atmosfeer uit te pluizen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd