25 jaar Ötzi: 25 jaar aan ontdekkingen én mysterie

Het is vandaag precies 25 jaar geleden dat twee wandelaars in de Ötztaler Alpen per ongeluk op een 5300 jaar oude mummie stuitten: Ötzi.

Op 19 september 1991 wandelen de Duitsers Erika en Helmut Simon door de bergen wanneer ze op een lichaam stuiten. Het lichaam zit vast in het ijs. In eerste instantie denkt men dat het gaat om iemand die recent een ongeluk in de Ötztaler Alpen heeft gehad. Maar al snel blijkt het een zeer belangrijke vondst te zijn: de oudste menselijke mummie die ooit in Europa is teruggevonden.

Onderzoek
In de jaren die volgen buigen vele wetenschappers zich over Ötzi. Het levert een schat aan informatie op over de man en de tijd waarin deze leefde. We hebben het dan over de nieuwe steentijd, een periode die al 5300 jaar achter ons ligt.

Volle maag en tatoeages
Zo hebben onderzoekers vastgesteld dat Ötzi op het moment van overlijden een volle maag had. Ook had Ötzi – bijgenaamd: de IJsman – een slecht gebit en maar liefst 61 tatoeages. Zijn kleding – die net als het lichaam van Ötzi zelf goed bewaard is gebleven – bleek bovendien gemaakt te zijn van de vachten van zeker vijf verschillende soorten dieren: van bruine beren tot geiten.

Gezondheid
Ook zijn we gaandeweg steeds meer te weten gekomen over de gezondheid van de IJsman. Onderzoek heeft aangetoond dat hij galstenen had en aan aderverkalking leed. Ook droeg hij een bacterie bij zich die gezondheidsproblemen zoals een maagzweer kan veroorzaken. Onduidelijk is echter of Ötzi ook echt onder de aanwezigheid van de bacterie leed.

Pijl
In eerste instantie dachten onderzoekers dat Ötzi door een val in de bergen om het leven kwam. Tot ze een stukje pijl in zijn schouder terugvonden en een diepe snee boven het oog van Ötzi ontdekten. En inmiddels zijn onderzoekers het er wel over eens: de IJsman is vermoord. En recent onderzoek suggereert inderdaad dat de IJsman kort nadat hij deze verwondingen opliep, stierf.

Vragen
Zo zijn we in 25 jaar tijd stukje bij beetje steeds meer over de IJsman te weten gekomen. Maar er zijn ook nog een hoop onbeantwoorde vragen. Waarom werd de IJsman vermoord? En waarom nam de moordenaar niet enkele zeer waardevolle spullen van Ötzi mee, waaronder zijn koperen bijl? En waarom besloot Ötzi – wellicht opgejaagd door zijn moordenaar – zijn heil te zoeken hoog op een gletsjer?

Onderzoekers zijn in ieder geval nog lang niet klaar met Ötzi Vandaag start een groot congres omtrent de IJsman. Tijdens dit congres zullen nieuwe bevindingen worden gedeeld en zal tevens gesproken worden over toekomstig onderzoek. Want één ding lijkt zeker: Ötzi heeft ons nog veel te vertellen.

Bronmateriaal

"Iceman"
Afbeelding bovenaan dit artikel: © South Tyrol Museum of Archaeology / EURAC / Samadelli/Staschitz

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd