Het is een waar record!
Slijmprikken zijn opmerkelijke wezens. Ze zijn familie van de aalvormige dieren en de enige bekende, levende dieren die wel over een schedel, maar niet over een wervelkolom beschikken. Deze slijmerige bodembewoners leven van de karkassen van dode zeedieren en gedijen in diepe water waar zuurstof gering is. En op dat laatste hebben ze iets slims gevonden. Want het hart van slijmprikken klopt voor wel 36 uur lang door terwijl het geen zuurstof gevoerd krijgt.
Mens
Bij mensen zit dat wel anders. Zo kunnen onze harten slechts een paar minuten zonder zuurstof. Alles langer dan dat, richt permanente schade aan. Onderzoekers wilden in een nieuwe studie proberen te achterhalen hoe het kan dat het hart van de slijmprik gewoon door blijft pompen. Want door dat mysterie te ontrafelen, hopen de onderzoekers op ideeën te komen om het menselijke hart te beschermen als het zonder zuurstof komt te zitten, zoals bij een hartaanval bijvoorbeeld aan de hand is.
Brandstof
“We wilden weten welke metabolische brandstoffen de slijmprik gebruikt, en hoe die worden gebruikt, als het hart geen zuurstof meer krijgt,” zegt onderzoeker Todd Gillis. In de studie testten de onderzoekers twee verschillende mogelijkheden: glucose en glycerol. Tijdens het experiment namen de onderzoekers voor twaalf uur lang de zuurstof weg en observeerden hoe de harten van de slijmprikken reageerden terwijl ze alleen glucose, glycerol of geen enkele brandstof toegediend kregen. Ondertussen werd de hartsamentrekking gemeten.
Pompen
Uit de resultaten blijkt dat het verstrekken van alleen glycerol verreweg het meest positieve effect teweegbracht. Zo constateren de onderzoekers dat dit de contractie van het hart verhoogde – zelfs meer dan wanneer de harten alleen werden voorzien van glucose, waar normaal gesproken de voorkeur van spieren naar uit gaat. De onderzoekers waren daarom ook best een beetje verbaasd dat de harten van de slijmprikken zo sterk op glycerol reageerden.
Glycerol
De onderzoekers denken dat glycerol vanuit de lever aan het hart wordt afgegeven. “We denken dat het door het bloed circuleert,” zegt Gillis. “We vonden zeer hoge levels van glycerol in de lever. Waarschijnlijk wordt het daar aangemaakt en vervolgens door de weefsels getransporteerd.”
Toch blijft er nog veel in het ongewisse. “We zijn nog steeds bezig om erachter te komen wat dit betekent,” zegt Gillis. “Deze bevindingen roepen zoveel meer spannende vragen op. Wat is het voordeel van glycerol? Is het een voorouderlijke afwijking of het resultaat van evolutie?” Maar dat de harten zonder zuurstof voor zo’n lange tijd blijven door kloppen, is natuurlijk hoe dan ook ontzettend fascinerend. “Het zijn een soort zombie-harten,” zegt Gillis. “Ze blijven gewoon door kloppen. Maar zo ongeveer alles aan de slijmprik is bizar. Dit is eigenlijk gewoon weer een ander vreemd iets dat ze kunnen. Nu moeten we uitvinden hoe en waarom ze het doen.”
