Gedurende vier jaar staarde een telescoop op Hawaii naar de hemel. Het resulteert in de grootste database die ooit van het zichtbare heelal is gemaakt.
Dat melden onderzoekers die jarenlang aan het project – Pan-STARRS genaamd – werkten. Een telescoop – op een heuvel in Hawaii – fotografeerde vier jaar lang elke 30 seconden een stukje van het zichtbare heelal. Doordat de telescoop met tussenpozen hetzelfde stukje heelal vastlegde, konden objecten die van plaats of helderheid veranderden, worden gespot. Denk bijvoorbeeld aan snel bewegende sterren of planetoïden of supernova’s.
Wikipedia x 100.000
De observaties resulteren in een schat aan informatie die zo’n 2 petabytes geheugen in beslag neemt. Even ter vergelijking: dat is ongeveer net zoveel computergeheugen als je nodig zou hebben om 1 miljard selfies of de inhoud van Wikipedia 100.000 keer op te slaan.
Supernova
De observaties hebben reeds tot verschillende ontdekkingen geleid. Zo hebben onderzoekers honderden supernova’s ontdekt (exploderende sterren die enorme hoeveelheden energie afgeven). Ook zijn onderzoekers dankzij de waarnemingen in staat om individuele sterren in nabijgelegen sterrenstelsels te spotten. Maar ook dichterbij huis viel er klaarblijkelijk nog genoeg te ontdekken. “Pan-STARRS heeft reeds tal van ontdekkingen gedaan, van objecten nabij de aarde tot Kuipergordelobjecten in het zonnestelsel tot eenzame planeten tussen sterren,” vertelt onderzoeker Ken Chambers. “Pan-STARRS bracht ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, gedetailleerder dan ooit in kaart,” voegt onderzoeker Ralf Bender toe.
Nieuwe ontdekkingen
De enorme database met daarin zo’n drie miljard objecten wordt nu in twee stappen vrijgegeven. Allereerst wordt de positie, helderheid en kleur van waargenomen objecten onthuld. Volgend jaar zullen ook de beelden die de telescoop maakte, worden vrijgegeven. En daarop vallen naar verwachting nog miljarden sterren, sterrenstelsels en andere hemellichamen te ontdekken.
Maar onderzoekers zijn niet alleen geïnteresseerd in het ontdekken van nieuwe hemellichamen. Ze willen ook de objecten die we reeds kennen, beter gaan begrijpen. Zo zullen onderzoekers in de nabije toekomst onder meer onderzoek gaan doen naar de roodverschuiving van sterrenstelsels en andere kosmologische objecten. Die roodverschuiving vertelt meer over de afstand tussen ons en die objecten en helpt onderzoekers om een beter beeld te krijgen van de distributie van sterrenstelsels in alledrie de dimensies. En op basis daarvan kunnen dan weer conclusies worden getrokken over de geometrie van het universum. En dat helpt weer om het standaard kosmologische model aan te scherpen.
