Maar de meest optimistische klimaatscenario’s kloppen waarschijnlijk ook niet.
Hoe sterk warmt de aarde op als de CO2-concentratie in de atmosfeer uiteindelijk ongeveer twee keer zo groot is als in pre-industriële tijden? Het is een vraag waar onderzoekers zich het hoofd over breken en ze komen niet veel verder dan een vrij breed scala aan mogelijkheden. Zo wordt op dit moment geschat dat de aarde in zo’n scenario 1,5 tot 4,5 graad Celsius warmer wordt dan in pre-industriële tijden het geval was. Dat is nogal een brede marge, waarbij het meest pessimistische scenario natuurlijk veel verstrekkendere gevolgen heeft dan het meest optimistische scenario.
Het nieuwe onderzoek
Onderzoekers van de universiteit van Exeter komen nu echter met goed nieuws. Ze hebben de marge wat smaller gemaakt. “Deze belangrijke en interessante nieuwe studie van Cox et al. laat zien hoe gevoelig het aardse klimaat is voor de invloed van mensen,” legt professor Steven Sherwood, verbonden aan het Climate Change Reseach Centre van de University of New South Wales uit (hij is niet bij het onderzoek betrokken geweest). “Klimaatsceptici zeggen dat het klimaat niet gevoelig is, terwijl sommige modellen zeggen dat het heel gevoelig is. De meeste wetenschappers denken dat de waarheid waarschijnlijk ergens in het midden ligt.” En het nieuwe onderzoek onderschrijft dat. De onderzoekers verwachten dat de aarde bij een verdubbeling van de CO2-concentratie ongeveer 2,8 graden Celsius (+/-0,6 graden Celsius) warmer wordt.
Jaarlijkse variaties
Hoe komen ze tot die voorspelling? Onderzoeker Peter Cox legt het als volgt uit: “Je kunt de opwarming zien als een springveer die uitrekt, doordat we er een gewicht aan hangen en de klimaatgevoeligheid hangt samen met de kracht van de veer. Om de waargenomen klimaatverandering te koppelen aan de gevoeligheid van het klimaat, moet je de massa van het gewicht die aan de veer hangt, weten – klimaatonderzoekers noemen dat de stralingforcering – maar ook hoe snel de springveer op dat gewicht reageert. Helaas weten we beide dingen niet heel goed.” Om toch meer te kunnen zeggen over de klimaatgevoeligheid, keken Cox en collega’s niet naar de opwarming die de aarde tot op heden heeft doorgemaakt, maar naar variaties in de jaarlijks vastgestelde gemiddelde temperatuur. “Deze natuurlijke veranderingen zitten in alle klimaatmodellen, maar dit onderzoek laat zien: hoe sterker en hardnekkiger ze zijn, hoe groter de opwarming op lange termijn is,” aldus Sherwood. “Veel klimaatonderzoek gaat over trends op lange termijn en het vergelijken van die trends met wat de klimaatmodellen voorspellen,” legt onderzoeker Chris Huntingford uit. “Maar variaties die van jaar tot jaar optreden, kunnen ons veel vertellen over de veranderingen die we op lange termijn in het klimaatsysteem mogen verwachten.”
Minder dan 1 procent
Het onderzoek wijst uit dat de aarde bij een verdubbeling van de CO2-concentratie waarschijnlijk tussen de 2,2 en 3,4 graden Celsius opwarmt. De kans dat deze CO2-concentratie uitmondt in het voorheen meest optimistische scenario (een opwarming van 1,5 graad Celsius) schatten de onderzoeekers op minder dan 3 procent. Maar de kans dat de aarde bij een verdubbeling van de CO2-concentratie meer opwarmt dan het meest pessimistische scenario veronderstelt (4,5 graad Celsius) wordt op minder dan 1 procent geschat.
Het blijft natuurlijk een voorspelling. Maar de resultaten zijn voorzichtig optimistisch te noemen. “De klimaatgevoeligheid is groot genoeg om actie te vereisen, maar niet zo groot dat het te laat is om gevaarlijke opwarming van de aarde te voorkomen,” stelt Cox.
