De aarde was heel saai in haar kinderjaren: bijna geen land en helemaal geen bergen

Aan de hand van zirkoonkristallen onthullen wetenschappers hoe de aarde er 4,4 miljard jaar geleden uitzag.

De onderzoekers visten de zirkoonkristallen uit zandsteen, afkomstig uit het westen van Australië. Op deze plek bevinden zich de oudste fragmenten van onze planeet. “De geschiedenis van de aarde is te vergelijken met een boek waar het eerste hoofdstuk uit is gescheurd,” vertelt onderzoeker Antony Burnham. Hij wijst erop dat er uit de kinderjaren van de aarde geen gesteenten bewaard zijn gebleven. Wat we nog wel hebben, zijn mineralen – zirkonen – die in die eerste gesteenten opgesloten zaten en door de tijd heen uit die gesteenten zijn geërodeerd. En die mineralen hebben de onderzoekers nu bestudeerd. “Wij hebben elementen van zirkoon gebruikt om een beeld te krijgen van de wereld in die tijd.”

Saai
En wat blijkt? De aarde was een slordige 4,4 miljard jaar geleden best saai. “Ons onderzoek wijst erop dat er geen bergen waren en geen continentale botsingen plaatsvonden tijdens de eerste 700 miljoen jaar. Het was een veel rustigere en saaiere plek.” De aarde zou bijna volledig bedekt zijn met water en slechts enkele kleine eilandjes hebben geteld.

Duurde lang
En mogelijk duurde het lang voor daar verandering in kwam. “Onze vondsten laten ook zien dat er grote overeenkomsten zijn met zirkonen afkomstig uit gesteenten die in de 1,5 miljard jaar daarna domineerden, wat suggereert dat de aarde er lang over deed om te evolueren tot de planeet zoals wij die vandaag de dag kennen.”

Het onderzoek geeft ook meer helderheid over de wijze waarop de zirkonen zijn ontstaan. Waarschijnlijk door het smelten van stollingsgesteenten en niet door het smelten van sedimenten. “Het smelten van sedimenten hoort bij grote continentale botsingen – zoals die waarbij de Himalaya ontstond – en het lijkt erop dat dergelijke gebeurtenissen in die eerste stadia van de geschiedenis van de aarde niet plaatsvonden.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd