Aarde was mogelijk nog nooit zo gevoelig voor CO2


Wetenschappers hebben ontdekt dat de aarde anno 2012 veel gevoeliger is voor de invloed van CO2 dan zo’n twaalf miljoen jaar geleden het geval was.

Het leek altijd hetzelfde liedje te zijn. Als de aarde aan veel CO2 werd blootgesteld, dan was het warmer op aarde. Waren de concentraties CO2 laag, dan was het kouder. Maar ook op die regel blijken uitzonderingen te zijn, zo schrijven wetenschappers van de universiteit van Californie, Santa Cruz in het blad Nature.

Mioceen
Ze bestudeerden sedimenten uit het Mioceen (twaalf tot vijf miljoen jaar geleden). In die periode was het noordelijke deel van de Stille Oceaan een stuk warmer dan vandaag de dag: een verschil van zo’n vijf tot acht graden Celsius. Tegelijkertijd was de concentratie CO2 relatief laag.

Oceaan
Hoe kan dat? De onderzoekers vermoeden dat het iets te maken heeft met de stroming in de oceanen. Die is de laatste vijf miljoen jaar veranderd. En daardoor is het klimaat op aarde veel nauwer komen samen te hangen met veranderingen in de concentratie CO2. Dat betekent dat de aarde tegenwoordig veel sneller op een dalende of stijgende concentratie CO2 reageert dan vroeger.

Verrassend
“Het is een verrassende ontdekking,” bekent onderzoeker Jonathan LaRiviere. “In het late Mioceen moet er iets anders zijn geweest dat de opwarming van de aarde mogelijk maakte. Een mogelijkheid is dat de stromingen in de oceaan, die bepaald werden door de vorm van de oceanen (en die waren heel anders in die tijd) ervoor zorgden dat warmere temperaturen ondanks een lagere concentratie CO2 bleven bestaan.” De grens die koud en warm oceaanwater van elkaar scheidt, lag in het Mioceen veel dieper. Mogelijk resulteerde dat in meer waterdamp en meer wolken, waardoor de hitte op aarde als het ware gevangen gehouden werd.

Plioceen
Toen het Plioceen aanbrak (zo’n vijf miljoen jaar geleden) waren de oceanen inmiddels vergelijkbaar met de oceanen van vandaag de dag. Ook de temperaturen daalden toen wereldwijd en gingen zich gedragen zoals we dat nu van ze gewend zijn.

De onderzoekers benadrukken dat hun studie laat zien dat de stroming van oceanen een omvangrijke invloed kan hebben op het klimaat. “Het vertelt ons dat het klimaatsysteem van de aarde geëvolueerd is en dat de gevoeligheid van het klimaat vandaag de dag mogelijk groter is dan ooit,” concludeert onderzoeker Christina Ravelo. En ergens is dat ook goed nieuws. Het zou namelijk betekenen dat maatregelen die worden genomen om de concentratie CO2 terug te dringen, ook snel invloed hebben op de temperatuur op aarde.

Bronmateriaal

"Climate more sensitive to carbon dioxide now than in past epochs" - UCSC.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Martin Abegglen (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd