Volgens modellen is het onmogelijk dat de magnetische noordpool in enkele jaren tijd onze magnetische zuidpool wordt. Maar onderzoekers tonen nu aan dat dat 16 miljoen jaar geleden wel gebeurde. Het is de tweede keer dat wetenschappers bewijs vinden van zo’n razendsnelle draai en dat betekent dat we wellicht toch moeten erkennen dat het kan.
De magnetische polen wisselen elke 300.000 jaar van positie. Zo’n proces kost normaal gesproken zo’n 5000 jaar tijd. In 1995 vonden onderzoekers in Amerikaanse, oude lava echter een ongebruikelijk magnetisch patroon. Het wees erop dat het magnetisch veld dagelijks met zes graden wijzigde. Dat is 10.000 sneller dan normaal. “Niet veel mensen geloofden dat,” vertelt onderzoeker Scott Bogue.
Californië
Maar Bogue vond een tweede bewijsstuk en wel in Californië. Lavagesteente wijst er daar op dat het magnetische veld er in één jaar tijd 53 graden veranderde. Als die snelheid gehandhaafd bleef, kost een totale draai iets minder dan vier jaar. “Het kan een uitbarsting van een snelle versnelling zijn geweest die de vaste beweging van het veld doorbrak,” meent Bogue.
Cynisch
Maar zo gemakkelijk komt hij er niet mee weg. Wetenschappers zijn cynisch. Zo meent onderzoeker Peter Olson dat het effect van zo’n snelle draai weleens lokaal in plaats van globaal kan zijn geweest. En dat kan goed nieuws zijn. Een globale, snelle draai zorgt namelijk voor veel problemen. Bijvoorbeeld onder vogels. Zij navigeren aan de hand van het magnetische veld van de aarde en een plotseling omwenteling daarvan kan ervoor zorgen dat zij gedesoriënteerd raken.
Overtijd
Vaststaat dat de aarde eigenlijk allang weer zo’n omdraaiing van magnetische polen mee moeten maken. De laatste keer is al zo’n 780.000 jaar geleden.
Wanneer we het hebben over een wisseling van de polen dan is dat niet letterlijk bedoeld. De magnetische polen bevinden zich in de buurt van de noord- en zuidpool, maar kunnen gaandeweg verschuiven. Op onderstaand plaatje is dat goed te zien. U ziet hoe de magnetische zuidpool zich tussen 1960 en 2000 verplaatste.
