‘Aardmagnetisch veld draait zich niet op korte termijn om’

omkering

Over een langere periode bekeken is het aardmagnetisch veld op dit moment relatief gezien nog heel krachtig.

De aarde beschikt over een magnetisch veld dat ons onder meer beschermt tegen de geladen deeltjes die van de zon afkomstig zijn. Al jaren weten onderzoekers dat dit magnetische veld zich af en toe omkeert. Zo’n omkering wordt voorafgegaan door een periode waarin het magnetisch veld minder krachtig is. Recent onderzoek heeft aangetoond dat de intensiteit van het aardmagnetisch veld de afgelopen 200 jaar is afgenomen. De snelheid waarmee dat gebeurt, leidde ertoe dat sommige onderzoekers voorspelden dat het aardmagnetisch veld zich over zo’n 2000 jaar zou omkeren.

Gevolgen

Wanneer het aardmagnetisch veld zich omkeert, wordt de magnetische noordpool de magnetische zuidpool en omgekeerd. Het is in het verleden al regelmatig gebeurd. Gemiddeld vindt er om de paar honderdduizend jaar een omkering plaats. De laatste keer was 780.000 jaar geleden. In het verleden is vaak beweerd dat de aarde vergaat als de magnetische polen zich omkeren, maar dat is onzin. Wel kan het enige tijd duren voor het aardmagnetische veld na een omkering weer stabiel is, waardoor mogelijk meer straling en deeltjes afkomstig van de zon het oppervlak bereiken. En dat kan bijvoorbeeld leiden tot genetische mutaties. Ook heeft een omkering van het aardmagnetisch veld mogelijk gevolgen voor dieren die het magnetisch veld van de aarde gebruiken om te navigeren.

Vijf miljoen jaar
Maar een nieuw onderzoek trekt die conclusie ernstig in twijfel. De onderzoekers berekenden de gemiddelde intensiteit van het aardmagnetisch veld in de afgelopen vijf miljoen jaar. Daaruit blijkt dat het aardmagnetisch veld vandaag de dag zo’n tweemaal krachtiger is dan het gemiddeld in de geschiedenis (tot 5 miljoen jaar geleden) was.

Ver boven de onstabiele zone
Wat betekent dat? Het aardmagnetisch veld mag dan aan intensiteit inleveren; het duurt nog wel enige tijd voor het zo onstabiel wordt dat er daadwerkelijk een omkering volgt. “Weten of het huidige magnetisch veld op lange termijn gezien een gemiddelde intensiteit heeft of ver boven de gemiddelde intensiteit op lange termijn zit, maakt een enorm verschil,” legt onderzoeker Huapei Wang uit. “De intensiteit van vandaag de dag ligt uitzonderlijk hoog en zelfs al neemt de intensiteit af, dan nog zakt deze naar een gemiddelde dat we op een lange termijn zien en niet van een gemiddelde naar nul.”

Wanneer gaat het aardmagnetisch veld zich dan omdraaien? Dat antwoord moeten de onderzoekers schuldig blijven. Als de intensiteit in hetzelfde tempo blijft afnemen, zal het veld over zo’n 1000 jaar een intensiteit hebben die overeenkomt met de gemiddelde intensiteit in de afgelopen miljoenen jaren. En eenmaal op dat gemiddelde kan de intensiteit zomaar weer toe gaan nemen. “Er valt echt niet te voorspellen wat er daarna gaat gebeuren.”

Bronmateriaal

"Earth not due for a geomagnetic flip in the near future" - MIT.edu
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Huapei Wang / NASA's Earth Observatory / MIT News.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd