Achilleshiel van kanker ontdekt

Alles heeft een zwakke plek en dus moet kanker die ook hebben. Wetenschappers hebben ontdekt dat uitschakeling van het molecuul HDAC11 ervoor zorgt dat kankercellen stoppen met groeien en sterven. En er is meer goed nieuws: uitschakeling van het enzym heeft geen gevolgen voor gezonde weefsels.

Helemaal nieuw zijn de HDAC-stofjes niet voor de wetenschap. Er wordt al langer geëxperimenteerd met het afremmen van de activiteit van diverse HDAC-enzymen. “Proeven hebben aangetoond dat stoffen die HDAC afremmen heel effectief zijn in het stoppen van de groei van gecultiveerde kankercellen,” vertelt onderzoeker Olaf Witt. “Maar afgezien van een zeer zeldzame vorm van lymfoom, lijken deze medicijnen kwaadaardige tumoren tijdens klinische experimenten niet aan te tasten.”

Dosis
Witt en zijn collega’s vroegen zich af waarom de medicijnen tijdens klinische experimenten niet werkten. Ze vermoedden at het iets te maken had met het feit dat de medicijnen niet één HDAC-enzym, maar alle enzymen uit deze grote familie uitschakelen. Daarmee verstoren ze een aantal belangrijke processen in cellen, waaronder ook processen in gezonde cellen. Dat leidt tot bijwerkingen. Om die te beperken, worden de medicijnen slechts in kleine doses toegepast. Wellicht te klein om klinisch effectief te kunnen zijn?

WIST U DAT…

…onlangs de eerste wilde vis met huidkanker is ontdekt?

HDAC11
Terwijl de onderzoekers zochten naar een oplossing voor dit lastige dilemma, stuitten ze op een lid van de HDAC-familie dat pas onlangs ontdekt is: HDAC11. Ze ontdekten dat heel veel kankercellen – denk aan kankercellen in de borst, lever en nieren – bijzonder hoge concentraties van dit enzym produceren. Gezonde cellen produceren het enzym niet zo heftig. Sterker nog: er zijn vrijwel geen specifieke functies van het enzym in gezonde cellen bekend. Met andere woorden: dit enzym blijkt vooral in kankercellen actief te zijn. En dat is goed nieuws, stelt onderzoeker Hedwig Deubzer. “Het lijkt duidelijk dat een specifieke stof die HDAC11 afremt, zich specifiek op kankercellen zou richten aangezien het enzym daar een belangrijke rol lijkt te spelen.”

Resultaat
De onderzoekers namen de proef op de som en schakelden HDAC11 in kankercellen in de borst, prostaat, eierstokken en dikke darm uit. Het resultaat mag er zijn: de kankercellen verloren hun levensvatbaarheid en legden in veel gevallen het loodje. Gezonde cellen bleken geen hinder te ondervinden van de behandeling. “Het resultaat suggereert dat het selectief blokkeren van HDAC11 enkel effect heeft op kankercellen.”

De onderzoekers maakten tijdens hun experimenten gebruik van moleculaire technieken om HDAC11 uit te schakelen. Op dit moment is er namelijk nog geen stof bekend die in staat is om enkel HDAC11 te blokkeren. De onderzoekers gaan daar nu naar op zoek.

Bronmateriaal

"Scientists Find Achilles’ Heel of Cancer Cells" - DKFZ.de
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Yongjiet (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd