ALMA ontdekt vorming van een planetenstelsel dat lijkt op het onze

Onderzoekers wijzen zelfs de plekken aan waar planeten zoals Uranus en Neptunus worden gevormd.

Op ongeveer 470 lichtjaar van de aarde in het sterrenbeeld Stier, bevindt zich de jonge ster DM Tau. De ster is ongeveer de helft van de massa van de zon en is waarschijnlijk zo’n drie tot vijf miljoen jaar oud. Met behulp van Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) hebben onderzoekers ontdekt dat er rond deze ster planeten worden gevormd. En het planetenstelsel lijkt verdacht veel op dat van ons.

Ringen
Planeten worden gevormd in een schijf van gas en stof, de zogenaamde protoplanetaire schijf. In eerdere studies kwam al naar voren dat DM Tau over zo’n schijf beschikte. Even was er verwarring alom. Want eerdere observaties leverden concurrerende modellen over de protoplanetaire schijf op. “Sommige studies stelden dat de ring op een afstand stond vergelijkbaar met de planetoïdengordel in ons zonnestelsel,” zegt hoofdauteur van de studie Tomoyuki Kudo. “Maar een ander model plaatste de ring verder naar buiten, op een plek vergelijkbaar met de baan van Neptunus.” ALMA komt nu met het verlossende antwoord: “beide hebben gelijk,” zegt Kudo. “DM Tau heeft twee ringen.”

Foto gemaakt door ALMA van de stoffige schijf rond de jonge ster DM Tau. Op de foto zijn de twee ringen te onderscheiden waarin planeten zich vormen. Afbeelding: ALMA (ESO/NAOJ/NRAO), Kudo et al.

Heldere plek
Toen de onderzoekers zich verder over de data bogen, vonden ze een heldere plek in de buitenste ring. Dit betekent waarschijnlijk dat er op deze plek stof ophoopt. Uiteindelijk kan dit leiden tot de vorming van een planeet die lijkt op Uranus of Neptunus. Maar hier blijft het niet bij. “We zijn ook geïnteresseerd in binnenste regionen van de schijf, omdat de aarde zich in zo’n gebied rond de jonge zon heeft gevormd,” zegt onderzoeker Jun Hashimoto. “De verdeling van stof in de binnenste ring rond DM Tau zal cruciale informatie opleveren om het ontstaan van planeten zoals de aarde te begrijpen.”

De onderzoekers denken dat ons zonnestelsel zo’n 4,6 miljard jaar geleden gevormd is uit een wolk van kosmisch gas en stof. Door jonge planetenstelsels die zich rond andere sterren vormen te bestuderen, hopen astronomen ook meer te leren over onze eigen oorsprong.

Bronmateriaal

"ALMA observes the formation sites of solar-system-like planets" - ALMA

Afbeelding bovenaan dit artikel: NAOJ

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd