Zo blijkt het brein nog steeds de woorden die in de omgeving gesproken worden, te verwerken.
Dat is één van de conclusies die Finse onderzoekers op basis van een uitgebreide studie in het blad Anesthesiology kunnen trekken. Het onderzoek wijst er sterk op dat algehele narcose meer lijkt op slapen dan gedacht.
Experiment
De wetenschappers verzamelden een aantal gezonde proefpersonen. Zij werden onder narcose gebracht met propofol of dexmedetomidine. Daarbij werd ervoor gezorgd dat de proefpersonen net genoeg binnenkregen om buiten bewustzijn te raken. Vanaf dat moment konden zij gemakkelijk wakker worden gemaakt door ze licht heen en weer te schudden of hard tegen ze te praten. Terwijl de proefpersonen onder narcose waren, werd hun hersenactiviteit gemonitord. Ook werden er Finse zinnetjes afgespeeld. De helft ervan eindigde op een logische manier. De andere helft op een onlogische manier (bijvoorbeeld: ‘De nachthemel was gevuld met glimmende tomaten’). Normaal gesproken – wanneer mensen bij bewustzijn zijn – zouden die onlogische zinnetjes een duidelijk herkenbare reactie in het brein oproepen en de onderzoekers wilden zo toetsen of het brein ook wanneer mensen onder narcose zijn, bezig is met het waarnemen en interpreteren van gesproken woorden.
EEG
“De reacties in de EEG lieten zien dat het brein wanneer men onder narcose is geen onderscheid kon maken tussen normale en bizarre zinnen,” vertelt onderzoeker Katja Valli. “Wanneer we dexmedetomidine gebruikten, riepen de verwachte woorden (aan het einde van een zin, red.) ook een significante reactie op, wat betekent dat het brein probeerde om de betekenis van de woorden te achterhalen. Maar zodra de proefpersonen wakker werden, herinnerden ze zich de zinnetjes die ze hadden gehoord niet.”
Geluiden
Terwijl de proefpersonen onder narcose waren, speelden de onderzoekers ook onplezierige geluiden af. Nadat de proefpersonen wakker werden, speelden de onderzoekers die geluiden en enkele nieuwe geluiden af. En de proefpersonen bleken – heel verrassend – sneller op de geluiden te reageren die ze al eens hadden gehoord. Bovendien bleken de proefpersonen die met dexmedetomidine onder narcose waren gebracht de bekende geluiden – ondanks dat ze zich deze niet spontaan konden herinneren – wel beter dan kans te kunnen identificeren. “In andere woorden: het brein kan – ook al weet de proefpersoon er na afloop niets meer van – geluiden en woorden verwerken,” stelt onderzoeker Harry Scheinin.
Uit gesprekken met proefpersonen na afloop van het experiment bleek bovendien dat zij vrijwel allemaal gedroomd hadden terwijl ze onder narcose waren. En die dromen bleken soms vermengd te zijn met de realiteit. Het wijst er – samen met de andere bevindingen – sterk op dat mensen wanneer ze onder narcose zijn niet helemaal buiten bewustzijn zijn. “De staat van het bewustzijn tijdens narcose kan wel eens vergelijkbaar zijn met de situatie tijdens een natuurlijke slaap,” denkt onderzoeker Antti Revonsuo. “Terwijl mensen slapen dromen ze en observeert het brein de gebeurtenissen en prikkels in de omgeving onbewust.”
