Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben een antibioticum ontwikkeld dat met behulp van licht ‘aan-‘ en ‘uitgezet’ kan worden. Het antibioticum kan op hele specifieke plekken in het lichaam ingezet worden en bovendien uitgeschakeld worden zodra het ons lichaam verlaat.
Antibiotica wordt op grote schaal gebruikt. Niet alleen door mensen, maar ook door dieren. Maar ook nadat we die antibiotica hebben uitgescheiden, kan deze nog een tijdje actief blijven. En dat is een probleem wanneer deze antibiotica – bijvoorbeeld middels de riolering – in het milieu belanden. Bacteriën die daar leven, worden aan de antibiotica blootgesteld en kunnen resistent worden.
Controleren
Om dat te voorkomen, zouden we eigenlijk een antibioticum moeten hebben waarvan we de activiteit kunnen controleren. En wetenschappers van de Rijksuniversiteit Groningen hebben nu zulke antibiotica ontwikkeld.
Schakelmolecuul
Ze maakten daarvoor gebruik van een schakelmolecuul. Wanneer een antibioticum met ultraviolet licht bestraald wordt, klapt een deel van dit molecuul om en wordt het antibioticum actief. Zo kan het medicijn op elk gewenst moment geactiveerd worden. Het molecuul klapt vervolgens naar verloop van tijd vanzelf weer om, waarna het antibioticum dus niet langer actief is.
Specifiek
Het is ideaal, zo stellen de onderzoekers in het blad Nature Chemistry. En niet alleen omdat het antibioticum alweer inactief is tegen de tijd dat het ons lichaam verlaat. Het antibioticum kan ook gebruikt worden om hele specifieke delen van het lichaam te behandelen. “Voor een infectie in de huid kan je een onwerkzaam antibioticum slikken en dat op de plaats waar het nodig is activeren,” vertelt onderzoeker Ben Feringa. “Dan dood je geen nuttige darmbacteriën.”
Het kan nog wel even duren voor deze antibiotica ook daadwerkelijk bij de apotheek te verkrijgen zijn. “De weg van dit idee naar een werkend geneesmiddel is erg lang, dat kan nog wel tien jaar duren.”
