Wetenschappers hebben een nieuw antibioticum ontdekt. Het gaat om een eiwit dat te vinden is in een paddenstoel die groeit op de uitwerpselen van paarden. Momenteel wordt uitgezocht of we iets met dit bacterie dodende eiwit kunnen.
De onderzoekers bestudeerden de paddenstoel Coprinopsis cinerea. Ze waren met name geïnteresseerd in hoe deze schimmel en verschillende bacteriën elkaars groei beïnvloedden. Daarom brachten ze de paddenstoel in het laboratorium in contact met verschillende soorten bacteriën. Al snel bleek C. cinerea in staat te zijn om bepaalde bacteriën te doden. Nader onderzoek toonde aan dat een specifiek eiwit in de paddenstoel hiervoor verantwoordelijk was.
Andere klasse
Het eiwit heeft hetzelfde effect als traditionele antibiotica. Maar het behoort tot een andere klasse biochemische substanties. Het is immers een eiwit, terwijl de meeste traditionele antibiotica geen eiwitten zijn. Uit onderzoek blijkt dat het eiwit zich kan binden aan een cruciale bouwsteen van de celwand van bacteriën. “De bouw van de celwand is de Achilleshiel van bacteriën,” legt onderzoeker Andreas Essig uit. Want als het eiwit zich aan de bouwsteen van de celwand van een bacterie kan binden, gaan de bacteriën dood doordat ze niet in staat zijn om een nieuwe celwand te bouwen.
Leren van een paddenstoel
Of het eiwit in de toekomst daadwerkelijk ingezet kan worden als antibioticum is nog onzeker. Maar zelfs als dat niet zou gaan, kunnen we wellicht toch nog veel van deze paddenstoelen leren. Hoe hebben schimmels deze natuurlijke antibiotica miljoenen jaren op rij gebruikt om zich te beschermen tegen bacteriën? En waarom werken hun antibiotica langdurig prima, terwijl de antibiotica die wij nog maar krap 70 jaar gebruiken al nutteloos aan het worden zijn, omdat bacteriën resistent worden? “Schimmels beschikken over interne instructies als het gaat om hoe ze deze substanties moeten gebruiken en kunnen zo voorkomen dat bacteriën resistent worden,” stelt onderzoeker Markus Aebi. “Het decoderen van deze instructies is een intrigerend probleem.”
In theorie zou het ontdekte eiwit niet alleen dienst kunnen doen als antibioticum. Het zou ook gebruikt kunnen worden in de voedselindustrie. Zo rekent het eiwit af met verschillende ziekteverwekkers waaronder de gevreesde Listeria-bacterie die soms te vinden is in gedroogd vlees en kaas gemaakt van rauwe melk.
