Deze arme kameleon zit al 100 miljoen jaar opgesloten

Wetenschappers hebben in een stukje barnsteen een onfortuinlijke kameleon teruggevonden. Het is de oudste kameleon die tot op heden is ontdekt.

Het stukje barnsteen werd decennia geleden – samen met nog veel meer stukjes barnsteen – al uit een mijn in Myanmar gevist. Maar nu pas hebben onderzoekers in de gaten gekregen dat er iets heel bijzonders in de stukjes barnsteen zit…

De stukjes barnsteen. Afbeelding: David Grimaldi.
De stukjes barnsteen. Afbeelding: David Grimaldi.
Kameleon
In één van de stukjes barnsteen bevond zich een kameleon. Deze moet ongeveer 100 miljoen jaar geleden vast zijn komen te zitten in hars. De tijd verstreek en de hars fossiliseerde en werd barnsteen. Doordat de kameleon in de gefossiliseerde hars zit, is deze uitstekend bewaard gebleven. Nog niet eerder is een kameleon van deze leeftijd ontdekt; het oudste exemplaar dat ons tot op heden bekend was, is maar liefst 78 miljoen jaar jonger! Ook wordt opeens twijfelachtig of Afrika wel de bakermat van de kameleon is.

Zeldzaam
Naast de kameleon hebben de onderzoekers nog elf andere hagedissen ontdekt, waaronder een gekko. De wetenschappers zijn in hun nopjes met de vondst. “Deze fossielen vertellen ons veel over de buitengewone, maar voorheen onbekende diversiteit onder hagedissen in oude tropische bossen,” vertelt onderzoeker Edward Stanley. Fossiele resten van zulke oude hagedissen zijn zeldzaam. “Omdat de tere huid en fragiele botten van kleine hagedissen vaak niet bewaard blijven, zeker niet in de tropen.”

CT-scan
Met behulp van een micro-CT-scanner hebben onderzoekers in de stukjes barnsteen gekeken, zonder dat daarbij de fossielen van de hagedissen werden aangetast. Het heeft een schat aan informatie opgeleverd over de oude organismen. Zo blijkt de gekko al zeer geavanceerde ‘plakkerige’ tenen te hebben die hem in staat stelden om te klimmen.

Het is heel bijzonder om te bedenken dat hagedissen al miljoenen jaren in de tropische bossen op aarde vertoeven. Het vertelt iets over de stabiliteit van deze leefgebieden. “De tropen doen vaak dienst als een stabiel toevluchtsoord waar biodiversiteit toeneemt, terwijl andere plekken op aarde veel minder stabiel zijn als het gaat om klimaat en soorten. Maar,” zo benadrukt Stanley. “De tropen zijn niet bestand tegen menselijke pogingen om deze gebieden te vernietigen.”

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd