De aardse steen zat verstopt tussen maanmonsters die astronauten van de Apollo 14 missie 48 jaar geleden verzamelden.
Toen astronauten van de bekende Apollo missie bijna vijftig jaar geleden maanmonsters mee terug naar huis namen, hadden ze waarschijnlijk geen idee dat ze een stukje aarde met de aarde herenigden. Een internationaal team van onderzoekers heeft bewijs gevonden dat tussen die maanmonsters ’s werelds oudste steen verstopt zat. Maar hoe is die steen op de maan terecht gekomen?
Hoe dan?
Waarschijnlijk is dat de schuld van een komeet of planetoïde die miljarden jaren terug insloeg op aarde. Door deze klap werd er aards materiaal opgerakeld en de ruimte ingeslingerd, waar het 4 miljard jaar terug botste met het oppervlak van de maan – die destijds drie keer dichter bij de aarde stond dan nu. “Het is een buitengewone vondst die helpt een beter beeld te schetsen van de vroege aarde,” zegt hoofdonderzoeker David Kring.
De steen
De onderzoekers komen met meerdere redenen op de proppen waarom dit stukje steen toch echt van de aarde afkomstig is. De steen bestaat uit kwarts, veldspaat en zirkoon. Allemaal mineralen die veel voorkomen op aarde, maar heel ongewoon zijn voor het maanlandschap. Uit een chemische analyse blijkt verder dat het stukje steen gevormd is bij aardse temperaturen in een aardachtige omgeving met zuurstof. Vervolgens kristalliseerde de steen tijdens de jonge jaren van de aarde zo’n 20 kilometer onder het aardoppervlak. Een komeet of planetoïde zorgde er vervolgens voor dat de steen naar het oppervlak verhuisde. Zo konden toenmalige planetoïden kraters maken met een diameter van duizenden kilometers; voldoende om materiaal uit de diepten naar het oppervlak te brengen.
Naar de maan
Eenmaal op het maanoppervlak aangekomen, mengde de steen zich met ander materiaal. Daarnaast kwamen er weer nieuwe processen op gang; zo denken de onderzoekers dat de steen zo’n 3,9 miljard jaar geleden gedeeltelijk smolt en – opnieuw – onder het oppervlak werd begraven. Tot 26 miljoen jaar geleden, toen een planetoïde de Cone-krater vormde. Hierdoor kwam de steen weer terug aan het oppervlak te liggen, waar astronauten het 48 jaar geleden opraapten.
Of het bij één steentje blijft? Kring denkt van niet. Hij vermoedt dat er nog wel meer aardse stenen op het maanoppervlak te vinden zijn. Dat zou aanvullend onderzoek moeten gaan uitwijzen.
