Astronomen brouwen glycerol volgens kosmisch recept

Een internationaal team van astronomen heeft de stof glycerol gemaakt. Dit gebeurde op dezelfde manier zoals dat in het heelal gebeurt. Glycerol is een belangrijke organische verbinding, want het is een bestanddeel van membranen van levende cellen.

Het is vrij lastig om complexe moleculen volgens kosmische recept te brouwen. In het heelal is het extreem koud. Ook is de dichtheid van deeltjes zeer klein. “In het heelal kun je complexe moleculen alleen vormen in ijslaagjes op stofdeeltjes, die honderdduizenden jaren ontstaan”, vertelt hoofdauteur Gleb Fedosee van het Osservatorio Astrofisico di Catania in Italië op Astronomie.nl. “Koolmonoxide speelt daarbij een belangrijke rol. Het is vluchtig, maar bevriest bij zeer lage temperaturen. Wanneer je het ijslaagje met daarin koolmonoxide vervolgens bombardeert met waterstofatomen, ontstaan nieuwe moleculen.”

Van vier naar veertien atomen
De waterstofbombardementen leidden in 2009 tot de vorming van formaldehyde (vier atomen) en methanol (zes atomen). In 2015 slaagde het team erin om de suiker glycolaldehyde (acht atomen) te produceren. Deze zoete bouwstenen werden drie jaar daarvoor al ontdekt rondom een jonge ster. Nu schrijven de onderzoekers in een paper in Astrophysical Journal dat zij glycerol (veertien atomen) hebben gebrouwen.

Op zoek naar glycerol in de ruimte
Waar de onderzoekers tot dit jaar eigenlijk achter de resultaten van observaties aanhobbelden, lopen ze momenteel voor op veldonderzoek. Er is namelijk nog niet eerder glycerol in een stervormingsgebied gevonden. Moleculen als formaldehyde, methanol en glycolaldehyde wel. De Leidse astronomen willen daarom met ALMA inzoomen op het meervoudige stersysteem IRAS 16293-2422 om glycerol te vinden. “Hoe complexer de chemie in een vroeg evolutiestadium van een ster, hoe groter de kans dat de bouwstenen van het leven al voorhanden waren voordat planeten werden gevormd,” zegt Ewine van Dishoeck van Universiteit Leiden. Zij is één van de auteurs van het paper.

IRAS 16293-2422
De ogen zijn regelmatig gericht op IRAS 16293-2422. Eerder deze maand troffen wetenschappers sporen van methylisocyanaat aan in dit drievoudige stersysteem op 400 lichtjaar van de aarde. De drie sterren zijn ongeveer even zwaar als de zon, alleen wel veel jonger. Het is een perfecte plek om meer te leren over de vorming van onze eigen moederster.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd