Astronomen ontdekken de langzaamste pulsar ooit

De pulsar draait zo’n 15.000 keer langzamer rond zijn as dan de snelste pulsar die ons bekend is.

Pulsars zijn snel ronddraaiende neutronensterren die ontstaan wanneer grote sterren aan het einde van hun leven komen en exploderen. Na die explosie blijft een klomp materiaal achter die zo’n 20 kilometer breed is en een extreem hoge dichtheid heeft. Die klomp materiaal noemen we een pulsar en deze cirkelt supersnel om de eigen as (de snelste pulsar die we kennen, heeft maar 1,4 milliseconden(!) nodig om een rondje om de eigen as te voltooien).

Traag
Met behulp van de LOFAR-telescoop – waarvan het hart in Drente te vinden is – hebben onderzoekers nu een nieuwe pulsar ontdekt. En deze pulsar heeft – in tegenstelling tot de pulsars die tot op heden zijn gevonden – geen haast. De neutronenster doet er namelijk 23,5 seconde over om een rondje rond de eigen as te voltooien en is daarmee zo’n 15.000 keer trager dan de snelste pulsar die we kennen. Ook is deze bijna drie keer trager dan de sloomste pulsar die ons hiervoor bekend was: een exemplaar dat 8,5 seconde nodig heeft om een rondje rond de eigen as te voltooien.

Vuurtoren
Terwijl pulsars om hun as draaien, zenden ze elektromagnetische straling uit. Dat gaat in pulsen, vandaar dat een pulsar ook wel eens vergeleken wordt met een vuurtoren die lichtpulsen over zee laat glijden. De frequentie van de pulsen van een pulsar hangt samen met de rotatiesnelheid. “Deze pulsar draait zo langzaam dat we de pulsar echt aan en uit kunnen zien gaan,” vertelt onderzoeker Cees Bassa. “Dat is met snelle pulsars niet mogelijk.”

Uitdagend
Volgens de astronomen is de trage pulsar ongeveer 14 miljoen jaar oud, maar heeft deze nog een sterk magneetveld. “Deze pulsar was compleet onverwacht,” aldus onderzoeker Jason Hessels. “We zijn nog steeds een beetje verbaasd dat de pulsar zo langzaam draait en toch radiosignalen uitzendt. Radiopulsars kunnen blijkbaar slomer zijn dan we verwachtten. Deze pulsar daagt veel heersende theorieën uit.”

De onderzoekers hopen in de toekomst nog meer slome pulsars te vinden. Daarnaast zijn ze voornemens om het trage exemplaar dat ze nu hebben ontdekt, nader te onderzoeken met behulp van de XMM-Newton-ruimtetelescoop. Met deze telescoop kan achterhaald worden of de pulsar ook röntgenstraling afgeeft. Als dat zo is, kunnen de onderzoekers mogelijk meer te weten komen over de ontstaansgeschiedenis van de trage pulsar.

Bronmateriaal

"Sloomste pulsar ooit trotseert theorie" - NOVA

Afbeelding bovenaan dit artikel: Danielle Futselaar en ASTRON

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd