Peuter weet al wat eerlijkheid is

Nieuw onderzoek wijst erop dat kinderen van nog geen twee jaar oud al begrijpen wat eerlijk of oneerlijk is.

Dat schrijven onderzoekers in het blad Psychological Science. Ze baseren hun conclusies op experimenten met kinderen van 19 of 21 maanden oud.

Speelgoed voor de giraf
De onderzoekers lieten de kinderen toekijken terwijl iemand met twee speeltjes op twee speelgoedgiraffen afstapte. “Ik heb speelgoed,” zo zei de persoon tegen de giraffen. Vervolgens gaf deze persoon elke giraf één speeltje of twee speeltjes aan één giraf. De kinderen keken aanzienlijk langer naar het gebeuren wanneer één giraf twee speeltjes kreeg. Dat wijst erop dat zij het idee hadden dat dat niet in de haak was: jonge kinderen kijken langer wanneer ze verbaasd zijn over iets. In dit geval: over een oneerlijke verdeling van speelgoed.

Rechtvaardig

Het onderzoek is in lijn met eerdere studies waar bijvoorbeeld al uit bleek dat baby’s weten wat rechtvaardig is.

Opruimen
Een tweede experiment onderschrijft deze resultaten. Nu keken de kinderen toe terwijl twee personen opdracht kregen om hun speelgoed op te ruimen. Soms ruimden de twee netjes op. Soms was er één die gewoon doorspeelde en dus niet opruimde. In beide gevallen kregen beide personen een beloning. En weer keken de kinderen langer wanneer ook de persoon die niet opruimde, beloond werd.

Aangeboren eerlijkheid
Wil dat dan zeggen dat elk mens eerlijk ter wereld komt? Maar waarom is de één twintig jaar later dan een stuk eerlijker dan de ander? Dat denkt onderzoeker Stephanie Sloane wel te kunnen verklaren. “Wij denken dat kinderen geboren worden met algemene verwachtingen over eerlijkheid en deze principes en concepten krijgen afhankelijk van de cultuur en de omgeving waarin ze worden grootgebracht, vorm.” Daar ligt dan ook een belangrijke taak voor ouders. Want kinderen mogen dan al heel jong weten wat eerlijk en oneerlijk is: soms blijkt de overlevingsdrang toch voorrang te krijgen. Bijvoorbeeld als het kind zin heeft in koekjes en deze – ondanks dat dat niet eerlijk is – helemaal alleen opeet. Ouders moeten kinderen er dan aan helpen herinneren dat dat niet goed is. En dat is een stuk gemakkelijker dankzij het feit dat kinderen in beginsel al een beetje weten wat eerlijk is.

Het onderzoek verklaart mogelijk ook waarom kinderen zo kwetsbaar zijn voor trauma’s. Ze verwachten dat mensen eerlijk zijn en elkaar op de juiste manier behandelen. Als ze zien dat mensen op extreme wijze oneerlijk zijn dan kan dat langdurige negatieve gevolgen hebben.

Bronmateriaal

"Babies Know What’s Fair" - Psychologicalscience.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Ladyace (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd