Wetenschappers hebben in de grond een bacterie ontdekt die in staat is om antibiotica te eten. Het organisme gebruikt antibiotica om te groeien en zichzelf te beschermen.
Steeds meer bacteriën worden resistent voor antibiotica: het geneesmiddel kan ze dan niet meer schaden. Bijvoorbeeld doordat ze het antibioticum snel uit hun cellen kunnen pompen of doordat ze het antibioticum aanpassen waardoor het niet langer schadelijk is. Wetenschappers hebben nu een nieuwe manier ontdekt waarop bacteriën met antibiotica kunnen afrekenen: door het geneesmiddel op te eten.
Groeien
In de grond vond een groep wetenschappers, bestaande uit Fransen en Canadezen, een bacterie die een in de dierengeneeskunde veelvuldig gebruikt antibioticum kan opeten. De bacterie breekt het antibioticum af en gebruikt het om te groeien en om zichzelf te beschermen, zo schrijven de onderzoekers in het blad Journal of Environmental Quality.
Dierengeneeskunde
De onderzoekers trekken die conclusie op basis van een experiment dat veertien jaar geleden al startte. De onderzoekers behandelden een stuk grond elk jaar met drie verschillende soorten antibiotica die in de dierengeneeskunde worden gebruikt. De gebruikte concentraties komen overeen met de concentraties die op natuurlijke wijze in de grond belanden, doordat antibiotica aan varkens en ander vee wordt gegeven en de mest van deze dieren – met sporen van het antibioticum – over het land wordt uitgereden.
Snelheid
Uit het onderzoek blijkt dat de antibiotica op lange termijn steeds sneller werd afgebroken. En hoe vaker een stuk grond aan antibiotica werd blootgesteld, hoe sneller de afbraak plaatsvond. Dat gold in het bijzonder voor het antibioticum sulfamethazine. Dit verdween zo’n vijf keer sneller in grond die veel aan het antibioticum was blootgesteld dan in grond die nog nooit aan het antibioticum was blootgesteld.
Veelvoorkomende vaardigheid?
Inmiddels hebben onderzoekers de bacteriën die in staat zijn om antibiotica te eten, reeds in de grond en in een fabriek waar rioolwater wordt gereinigd, aangetroffen. Het wijst erop dat bacteriën met deze vaardigheid veelvuldig voorkomen. En het onderzoek suggereert dat deze bacteriën, naarmate ze vaker aan het antibioticum worden blootgesteld, steeds beter in staat zijn om het af te breken. “Dit kan de tijd die het milieu aan deze medicijnen is blootgesteld verkorten en zo de impact ervan verzachten,” stelt onderzoeker Ed Topp.
Toch is het niet per se goed nieuws dat bacteriën antibiotica kunnen eten. Op lange termijn kunnen de antibiotica wel eens druk uitoefenen op de bacteriën om echt resistent te worden.
