Belangrijk ingrediënt voor leven kan wel eens zeldzamer zijn gedacht

Waar hangt al dat fosfor uit?

Nieuw onderzoek suggereert dat er in de ruimte wel eens sprake kan zijn van een tekort aan fosfor. En dat kan slecht nieuws zijn voor het ontstaan van buitenaards leven. Op onze planeet is fosfor namelijk één van de zes elementen die cruciaal zijn voor leven (zie kader).

Zes elementen

Het leven op aarde is gebaseerd op zes belangrijke elementen: koolstof, waterstof, zuurstof, stikstof, zwavel en fosfor. Het menselijk lichaam is voor meer dan 97%(!) uit deze elementen opgebouwd en elk element speelt een belangrijke rol. Zo is zuurstof belangrijk voor onze longen, terwijl fosfor onder meer belangrijk is voor de opbouw van onze botten.

Supernova
Onderzoekers vroegen zich af hoeveel fosfor er in de ruimte te vinden is. Om daar een beeld van te krijgen, richtten ze zich op het restant van een geëxplodeerde ster: de Krabnevel. “Fosfor ontstaat tijdens supernova’s: de explosies van zware sterren,” legt onderzoeker Jane Greaves uit. “Maar de hoeveelheden die we tot op heden gezien hebben, komen niet overeen met onze computermodellen.”

Cassiopeia A
Eerder werd al in een ander supernovarestant – Cassiopeia A – gezocht naar fosfor. En nu werd dus de Krabnevel onder de loep genomen. Het stelt onderzoekers in staat om de hoeveelheid fosfor in twee supernovarestanten met elkaar te vergelijken. En dat levert verrassende (voorlopige) resultaten op.

Cassiopeia. Afbeelding: NASA / JPL-Caltech (via Wikimedia Commons)

Verschillen
De delen van de Krabnevel die de onderzoekers tot op heden hebben bestudeerd, blijken namelijk veel minder fosfor te herbergen dan Cassiopeia A. “De twee explosies lijken van elkaar te verschillen, mogelijk doordat Cassiopeia A het resultaat is van een explosie van een zeldzame superzware ster,” legt onderzoeker Phil Cigan uit. “Wij hebben zojuist om meer observatietijd gevraagd om te checken of we geen fosforrijke regio’s in de Krabnevel hebben gemist.”

Tekort?
De voorlopige resultaten lijken er in ieder geval op te wijzen dat het materiaal dat supernova’s weg slingeren van ster tot ster qua samenstelling sterk verschilt. Het zou betekenen dat er regio’s in de ruimte zijn waar een tekort aan fosfor is en leven zoals wij dat kennen dus niet of heel lastig kan ontstaan.

Meer onderzoek is hard nodig. De onderzoekers hopen binnenkort dan ook nog andere supernovarestanten te bestuderen en vast te stellen hoeveel fosfor zij bezitten. Dan zal ook moeten blijken of dit element – dat zo belangrijk is voor het leven op aarde – echt zeldzamer is dan gedacht.

Bronmateriaal

"Paucity of phosphorus hints at precarious path for extraterrestrial life" - Royal Astronomical Society

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA, ESA, G. Dubner (IAFE, CONICET-University of Buenos Aires) et al.; A. Loll et al.; T. Temim et al.; F. Seward et al.; VLA/NRAO/AUI/NSF; Chandra/CXC; Spitzer/JPL-Caltech; XMM-Newton/ESA; and Hubble/STScI

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd