Het is het grootste kanaal van Amerika en herbergt heel wat bijzondere verhalen. Ga mee en ontdek het Panama-kanaal.
National Geographic start morgen met de serie: Big, Bigger, Biggest. En in een serie over formaat mag het Panama-kanaal natuurlijk niet ontbreken. Bart Delwig reisde voor de serie af naar het beroemde kanaal en doet speciaal voor Scientias.nl verslag van wat hij daar hoorde en zag.
Korte route
Het Panama-kanaal is het grootste kanaal van Amerika. Er varen duizenden schepen per maand door. Het kanaal werd in 1879 gebouwd als een snellere route voor schepen om van de Stille Oceaan naar de Atlantische Oceaan te komen. Voor die tijd vaarde men via Kaap Hoorn, een reis van meer dan 1000 kilometer. De bouw van het Panama-kanaal zou deze reis beperken naar slechts 80 kilometer.
Dertig jaar werk
Het aanleggen was echter een enorme onderneming; door zware werkomstandigheden en dodelijke ziektes overleden ongeveer 30.000 van de 80.000 arbeiders. Uiteindelijk duurde het dertig jaar om de twee oceanen te verbinden. Het kanaal kreeg echter wel de Engineering Achievement of the Century-award.
Winst
Ook is het economisch enorm winstgevend voor Panama. Het land sleept jaarlijks twee miljard dollar binnen! Maar vandaag de dag kan het Panama-kanaal nog maar net voldoen aan de eisen van de schepen die er doorheen varen, dus heeft de regering vijf miljard dollar gereserveerd om de doorgang uit te breiden. Om de verbouwing beter te laten verlopen dan een eeuw geleden zijn er diverse machines uitgevonden. Het uiteindelijke doel is om de capaciteit van het kanaal te verdubbelen naar 400 miljoen ton vracht per jaar. Om dit mogelijk te maken haalt men inspiratie uit andere kanalen over de hele wereld, zoals het Briare-kanaal uit de 17e eeuw. Toen bedacht men hoe ze water omhoog konden laten stromen. Ook het Bridewater-kanaal en het Manchester Ship-kanaal zijn ontstaan door uitvindingen die nu cruciaal zijn voor de verbouwing van het Panama-kanaal.
Verbouwing
De verbouwing van dit kanaal staat centraal in de première-aflevering van het derde seizoen Big, Bigger, Biggest: de succesvolle serie op National Geographic Channel. Om meer te leren over dit bouwkundige wonder ging het Nederlandse team van National Geographic op reis naar Panama. Hier werd niet alleen het kanaal bekeken, maar ook de diverse cultuur in deze schitterende republiek. Bij aankomst in Panama stond een bezoek aan het kanaal als eerste op de planning. Het kanaal ligt midden in het land en is onderdeel van zowel Zuid-Amerika als Noord-Amerika. Aan het kanaal grenst Panama-stad. De stad bestaat uit twee delen; een oud gedeelte vol oude gebouwen, en een nieuw gedeelte dat vol staat met wolkenkrabbers en moderne huizen.
Sluisje
We volgen het Panama-kanaal naar Gatun Lake, een kunstmatig meer in het hart van het kanaal. Tijdens de bouw van het kanaal moest men dwars door het hart van Panama, waar geen vlakke grond was. De aanleg van het kanaal werd verhinderd door de wilde Chagres-rivier. Aan het einde van deze rivier besloot men een enorme dam te maken, waardoor het water in de vallei bleef en het Gatun Lake werd gevormd. Door dit meer kon het kanaal zijn weg verder vormen. Ook biedt het meer waterreserves voor de sluizen verderop gelegen. Als sluizen leeglopen blijft er namelijk altijd water achter onderin de sluis en uiteindelijk verliest het kanaal enorm veel water. Het Gatun-meer wist dit altijd goed aan te vullen. Echter met de uitbreiding van het Panama-kanaal werden zes extra sluizen gebouwd en het Gatun-meer heeft niet genoeg water om dit aan te vullen. Daarom hebben de ontwerpers een nieuw soort sluis ontworpen met ingebouwde waterreserves, waardoor zestig procent minder water verloren gaat. Hierdoor kan het Gatun-meer in zijn oorspronkelijke omvang blijven bestaan en er gaan door de uitbreiding geen regenwouden verloren. Het is fascinerend om te zien hoe enorme schepen door duizenden liters water omhoog getild worden om hun weg te vervolgen door het kanaal.
Het Panama-kanaal is een bouwkundig wonder. Er zijn talloze obstakels overwonnen om het kanaal aan te leggen en de capaciteit van de waterweg een eeuw later te verdubbelen. De machines en mankracht die dagelijks nodig zijn om alles soepel te laten verlopen zijn onvoorstelbaar. In de mini-episode onder dit artikel ziet u alvast een korte visuele uitleg over het kanaal. In de volledige aflevering van Big, Bigger, Biggest kunt u zelf zien hoe alles werkt en ook wat de inspiraties waren voor het kanaal. De aflevering is donderdag 10 november om 21.00 uur te zien op National Geographic Channel.
