Doordeweeks slapen veel mensen te weinig. En talloze onderzoeken hebben al aangetoond dat dat slecht is voor de prestaties. Heel veel mensen compenseren dat slaaptekort door in het weekend ietsje langer te blijven liggen. Maar heeft dat zin? Worden daarmee de nadelige effecten van het doordeweekse slaaptekort opgeheven? Nee, zo blijkt uit nieuw onderzoek.
Onderzoekers van Penn State University College of Medicine verzamelden dertig proefpersonen en legden ze een slaapschema op dat overeenkomt met het slaapschema dat velen van ons volgen. Doordeweeks sliepen de proefpersonen te weinig en in het weekend ‘sliepen ze bij’. Tijdens het experiment hielden de onderzoekers de gezondheid, maar ook de prestaties van de proefpersonen nauwlettend in de gaten.
Te weinig slaap
Uit het onderzoek blijkt dat de proefpersonen na enkele dagen te weinig geslapen te hebben, slaperig waren. Ook nam het molecuul interleukin-6 (een teken dat er ontstekingen in het lichaam aanwezig zijn) toe. Ook presteerden de mensen slechter door slaaptekort: zo werd hun concentratievermogen aangetast.
Compenseren
Nadat de proefpersonen in twee dagen tijd extra sliepen om het slaaptekort te compenseren, keken de onderzoekers opnieuw naar hun gezondheid en prestaties. De proefpersonen bleken minder slaperig, hadden minder interleukin-6 in het bloed en het stresshormoon cortisol nam af. Maar de prestaties van de proefpersonen verbeterden niet. Hun concentratievermogen bleef slecht.
Hoewel bijslapen in het weekend verschillende nadelige effecten van slaaptekort aanpakt, worden dus niet al die nadelige effecten rechtgezet. “Twee nachten langer slapen is mogelijk niet voldoende om een gebrek aan alertheid dat het resultaat is van mild slaaptekort te compenseren,” zo schrijven de onderzoekers in hun paper. Ze benadrukken dat ze tijdens hun studie maar één periode van slaaptekort en bijslapen bestudeerd hebben. Het is goed mogelijk dat het continue herhalen van die cyclus van slaaptekort en bijslapen meer (en moeilijker te weerleggen) nadelige effecten heeft dan dit onderzoek laat zien.
