Archeologen hebben een bijzonder graf van een zestienjarig meisje gevonden. Het meisje draagt een zeldzaam gouden kruis.
In een dorpje genaamd Trumpington vlakbij de stad Cambridge, is één van de vroegste begraafplaatsen uit de Angelsaksische tijd gevonden. Een groep archeologen, werkzaam aan de University of Cambridge vonden er een graf van een zestienjarig meisje. Zij is begraven op een bed van hout, dat bij elkaar wordt gehouden door metalen haakjes, met een matras van stro. Het meisje draagt daarnaast een bijzonder christelijk kunstvoorwerp: een gouden kruis met daarin granaatstenen. De onderzoekers suggereren dat het meisje van adel was of zelfs tot een koninklijke familie behoorde, want de manier waarop zij is begraven laat zien dat zij hoog aanzien genoot.
Het graf dateert uit de zevende eeuw, ergens tussen 650 en 680 na Christus. In die tijd was het christendom nog maar net in opkomst in Groot-Brittanië. In 597 na Christus stuurde de paus Sint Augustine naar Engeland om de Angelsaksische koningen te bekeren, een proces dat meerdere decennia in beslag nam. Het zeldzame kruis, waar er tot nu toe vijf vergelijkbare van zijn gevonden, kan bij nader onderzoek meer inzicht bieden in die tijd en de verspreiding van het christendom in het oosten van Engeland. De archeologen vragen zich af of het meisje een vroege christelijke bekeerling was. Dr. Sam Lucy, één van de archeologen: “Het kruis werd waarschijnlijk dagelijks door het meisje gedragen, om haar sociale status te laten zien of als een religieuze affiliatie. Aan de achterkant zijn duidelijk plekjes te zien die een aanwijzing geven dat het kruis tegen kledij aan wreef.”
Bed
Ook het bed in het graf is bijzonder, het is de vijftiende ooit gevonden in Groot-Brittanië en in de afgelopen twintig jaar werden er slechts drie van zulke graven gevonden. De combinatie, een bed in een graf en een christelijk borstkruis, werd slechts één keer eerder gevonden, vlakbij Suffolk, in Ixworth. Dergelijke graven zijn nooit ver verspreid, hoewel er wel een klein cluster rond Cambridge is gevonden. Als er zo’n graf wordt gevonden, is het meestal het graf van een vrouw en bevat het een indicatie van een hoog aanzien, zoals sieraden. Ook dateren alle gevonden bedgraven uit de latere zevende eeuw. Volgens dr. Richard Dance, een expert in oud-Engels aan de universiteit zijn er aanwijzingen dat het Angelsaksische woord ‘leger’, bed of graf betekent. “Er zijn zelfs aanwijzingen in de literatuur van toen, dat het zowel bed als graf betekende”. Het bedgraf is dus mogelijk iets uit de Angelsaksische periode. Maar waarom slechts een aantal mensen op deze manier werd begraven, is een mysterie.
Vondst
In het graf van het meisje werd ook een ijzeren mes, een ketting aan een ceintuur en glazen kralen die mogelijk in een tasje aan het einde van de ketting werden gehangen, gevonden. Door middel van textiel, dat op het mes en de ketting werd gevonden, kunnen de archeologen haar kostuum mogelijk reconstrueren. Daarnaast werden bij de opgraving de overblijfselen gevonden van drie andere personen. Van één van hen is het geslacht niet bekend, en de andere twee zijn jonge vrouwen van in de twintig. Ook werden er voorwerpen uit de nieuwe steentijd en de ijzertijd gevonden en materiaal van een Angelsaksische nederzetting.
Overgang
Het feit dat het meisje grafgoederen had, betekent niet dat de graven niet christelijk waren. De kerk heeft het gebruik van grafgoederen nooit verboden volgens Lucy. “Maar als de achtste eeuw aanbreekt, het punt waar op het christendom de dominante religie wordt, lijkt dit gebruik wel te verdwijnen. Toch is er een periode, de tweede helft van de zevende eeuw, wanneer Christenen gebruikmaakten van een kleine hoeveelheid goederen in hun graf. Het lijkt er op dat het graf uit de overgang tussen de religie van de Angelsaksen en het Christendom stamt,” vertelt zij aan Scientias.nl. De plek bevindt zich net achter een kerk, waar pas 400 jaar later over wordt gedocumenteerd. Maar mogelijk bevond er zich eerder een klooster.
De archeologen zullen de komende tijd meer onderzoek doen op de begraafplaats. Zij kijken hier erg naar uit: “Het feit dat wij nu met moderne technieken de plek kunnen onderzoeken is een spannend vooruitzicht. Het moet mogelijk zijn om de status en herkomst van de nederzetting te ontrafelen. Ook de herkomst van de begraven mensen die zijn gevonden wordt onderzocht,” vertelt Lucy. Mogelijk is er zelfs een link met de vondst van het eerste klooster in Ely, dat dateert uit dezelfde tijd. Een begraafplaats in Ely bevatte ook een graf van een kind met een gouden borstkruis. Volgens de onderzoekers zijn de parallellen tussen Trumpington en Ely fascinerend en suggereren een interessantere herkomst van het dorp dan voorheen werd gedacht.
