Bijzonder stersysteem ontdekt: mislukte ster en dode ster cirkelen razendsnel om elkaar heen

Elke 71 minuten beweegt de mislukte ster vanaf de aarde gezien voor de dode ster langs.

Het restant van de dode ster – een witte dwerg – werd een tijd geleden al ontdekt. Aangenomen werd dat de ster in zijn eentje was. Maar nu blijkt deze gezelschap te hebben en wel van een mislukte ster (een bruine dwerg).

Opmerkelijke ontdekking
Het is – met name vanwege de korte omlooptijd – een opmerkelijke ontdekking. Beide sterren cirkelen met een snelheid van zo’n 100 kilometer per seconden om elkaar heen. Om dat even in perspectief te plaatsen: met zo’n snelheid zou je de Atlantische Oceaan in minder dan 1 minuut over kunnen steken.

Massa
Onderzoek wijst uit dat de bruine dwerg een massa heeft die ongeveer 67 keer zo groot is als de massa van Jupiter (en vergelijkbaar is met ongeveer 6,7 procent van de massa van onze zon). De witte dwerg zou een massa hebben die vergelijkbaar is met 40 procent van de massa van de zon.

Lichtcurve
Wetenschappers ontdekten het bijzondere stersysteem toen ze zich bogen over de lichtcurves van meer dan 28.000 objecten die door ruimtetelescoop Kepler zijn ontdekt. Deze telescoop speurt naar regelmatige afnames in de helderheid van sterren. Die ‘dipjes’ in de helderheid kunnen namelijk wijzen op de aanwezigheid van een exoplaneet. Toen de onderzoekers de lichtcurve van de witte dwerg zagen, wisten ze direct dat er iets bijzonders aan de hand was. De helderheid van de dode ster nam namelijk wel heel sterk af. Een bruine dwerg bleek dus de boosdoener te zijn. Deze beweegt – vanaf de aarde gezien – elke 71,2 minuten voor de dode ster langs.

Verleden
Simulaties wezen vervolgens uit hoe dit bijzondere stersysteem is ontstaan. Volgens de onderzoekers bestond het stersysteem oorspronkelijk uit een bruine dwerg en een ster die een massa had die ongeveer 1,25 keer zo groot was als de massa van onze zon. Hun omlooptijd zou zo’n 150 dagen zijn geweest. Maar de ster werd ouder en de brandstof raakte op, waardoor de ster veranderde in een veel grotere en helderdere rode reus. De bruine dwerg zou doordat de ster uitzette in zijn buitenste lagen zijn beland en naar zijn huidige baan zijn gemigreerd.

De simulaties verraden ook hoe het dit bijzondere stersysteem zal vergaan. En het ziet er niet best uit. De dode ster en mislukte ster spiralen namelijk langzaam naar elkaar toe. Over zo’n 250 miljoen jaar zal de afstand tussen de dode en mislukte ster zo klein zijn, dat de dode ster de mislukte ster kan gaan kannibaliseren. Hierbij raakt de bruine dwerg massa kwijt doordat materie opgeslokt wordt door de accretieschijf die zich rond de witte dwerg bevindt (zie de afbeelding hiernaast).

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd