Ze zouden nog maar een kilometer van de kerncentrale verwijderd zijn.
Sinds begin april woeden er branden in het noorden van Oekraïne, nabij de verlaten stad Tsjernobyl. De rookpluimen van deze bosbranden zijn ook vanuit de ruimte niet meer te missen. Ondertussen komen de branden steeds dichterbij de beruchte kerncentrale in Tsjernobyl in de buurt. Zo zou de afstand nog slechts een kilometer bedragen.
Branden
De bosbranden waar Oekraïne op dit moment tegen vecht, zijn enorm. De autoriteiten hebben het dan ook van de grootste branden die ooit in het gebied nabij de zogenoemde ‘exclusion zone’ hebben gewoed. Experts spreken over twee afzonderlijke branden die het gebied in lichterlaaie zetten. Eén bevindt zich volledig binnen de exclusion zone en omvat een uitgestrekt gebied van zo’n 12.000 hectare. Deze brand ontstond op 8 april en nadert de kerncentrale dichter en dichter. Een tweede brand woedt al sinds 3 april net buiten de exclusion zone en omvat een gebied van ongeveer 34.000 hectare. Deze brand ligt ongeveer 39 kilometer van de beruchte kerncentrale af.
Wildfires near the Chernobyl nuclear power plant burning since April 3 have already become the largest for the entire existence of this exclusion zone. These fires are extremely dangerous because radionuclides located in the upper soil layers might be released into the air. pic.twitter.com/QyDkeq6PGY
— Greenpeace Russia (@greenpeaceru) April 13, 2020
Gecompliceerd
De Oekraïense overheid stelt op dit moment dat zowel de kerncentrale als gebruikte kernbrandstof geen gevaar loopt. Wel noemt men de branden ‘gecompliceerd’. Op dit moment proberen er zeker 300 brandweerlieden de vuurzee te blussen. Daarbij worden er ook vliegtuigen en helikopters ingezet.
Gevaarlijk
Hoewel bosbranden natuurlijk altijd desastreus zijn, zijn deze voornamelijk zorgelijk rondom Tsjernobyl. Hier vond in 1986 namelijk een grote kernramp plaats, waarbij radioactieve stoffen in de omringende omgeving zijn neergedaald. Een deel van die radioactieve elementen is inmiddels vervallen. Maar een ander deel is door de jaren heen door planten en bomen opgenomen. Wanneer die vegetatie verbrandt, komen de radioactieve elementen, gebonden aan bijvoorbeeld roetdeeltjes, weer vrij in de lucht. Het leidt tot hogere stralingsniveaus in de directe omgeving van Tsjernobyl, maar kan ook verderop voor problemen zorgen, doordat de radioactieve elementen door de wind worden meegenomen.
Op 26 april 1986 gaat het mis in de kerncentrale van Tsjernobyl, een stad in het noorden van Oekraïne. In één van de reactoren – kernreactor nummer 4 – wordt een test uitgevoerd. En die mislukt. Er vinden twee explosies plaats en er volgt een brand. In de dagen die volgen, komen grote hoeveelheden radioactieve straling vrij. Door toedoen van een krachtige wind wordt radioactief materiaal over een groot deel van het noordelijk halfrond verspreid. In de weken erna worden veel mensen die rondom de kerncentrale leefden geëvacueerd. Uiteindelijk worden naar schatting meer dan 200.000 mensen verplaatst. Tot op de dag zijn meer dan 100 dorpen in de omgeving van de kerncentrale onbewoond. Het betekent dat de natuur het gebied langzaam maar zeker overneemt. Bomen en struiken overwoekeren de lege gebouwen. En er blijken zelfs in de meest besmette gebieden verrassend veel wilde dieren te huizen.
Luchtmassa’s die mogelijk radioactief besmet waren hebben ondertussen ook al Kiev bereikt. Maar metingen wijzen gelukkig uit dat de bewoners van de grote stad niet aan gevaarlijke stralingsniveaus zijn blootgesteld. De straling in de hoofdstad van Oekraïne en omgeving is vooralsnog normaal.
De brandweer gaat er vanuit dat de branden die in het gebied woeden door mensen zijn aangestoken. De vuurzee zal de komende tijd nog wel even om zich heen blijven slaan. Het weer is deels verantwoordelijk voor de verspreiding van het vuur. Volgens het weerbericht blijft het namelijk droog, wordt het zo’n 22 graden Celsius en staat er wind. Morgen wordt er nabij Tsjernobyl wel regen verwacht, maar of er genoeg uit de hemel zal komen zetten om de branden te blussen, is op dit moment nog onduidelijk.
